Czy opłaca się wobec tego żyć twórczo? Czy nie praktycznie czekać na wyniki cudzej twórczości, a potem z niej korzystać naśladowczo, co najwyżej dokonując pewnych ulepszeń? Sądzimy, że mimo wszystko opłaca się na dłuższy dystans inicjatorstwo, pionierstwo, twórczość przełomowa.
„Traktat o dobrej robocie" Tadeusz Kotarbiński (1955)
Patronem Nagrody jest prof. Tadeusz Kotarbiński, pierwszy Rektor Uniwersytetu Łódzkiego, wybitny etyk, filozof, wykładowca akademicki, człowiek głębokiej refleksji i szerokiego spojrzenia na historię myśli ludzkiej oraz jej wpływu na losy społeczeństw. Te cechy naszego patrona wyznaczają zarówno szerokie ramy merytoryczne konkursu, jak i surowe kryteria oceny nadsyłanych prac.
Patron tej nagrody jest ogromnym autorytetem dla wszystkich humanistów i mistrzem, autorem drogi, którą każdy z nas gdyby poszedł, to osiągnąłby wiele jako uczony i jako człowiek
dr hab. Ewa Kołodziejczyk, laureatka II edycji nagrody
O WALORACH NAUKI
ARTYKUŁ PROF. TADEUSZA KOTARBIŃSKIEGO Z 1948 R. NAPISANY Z OKAZJI UFUNDOWANIA SZTANDARU I POWSTANIA MOTTA UCZELNI
Prof. Tadeusz Kotarbiński był pierwszym rektorem Uniwersytetu Łódzkiego w latach 1945 – 1949. To dzięki jego wysiłkowi nowa uczelnia zawdzięczała znaczącą pozycję, jaką po wojnie udało się jej uzyskać. Nowy uniwersytet skupiał spore grono znaczących badaczy, stał się też miejscem studiów dla rzesz młodych ludzi, którzy po latach okupacji uzyskali szanse kształcenia na poziomie wyższym.
Profesor, jako opiekun i wychowawca młodzieży, współpracował z młodzieżą studencką i jej organizacjami. Jedną z nich była Bratnia Pomoc, na prośbę której, Rektor Uczelni udzielił wypowiedzi „O walorach nauki”, która ukazała się w publikacji jednodniowej.
PROF. TADEUSZ KOTARBIŃSKI – PIERWSZY REKTOR UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO
Tadeusz Kotarbiński urodził się 31 marca 1886 r. w Warszawie. Z pierwszego gimnazjum został wyrzucony za udział w strajku w 1905 roku. Maturę musiał zdawać eksternistycznie, dwa lata później, na terenie dzisiejszej Estonii. Wtedy jeszcze młodzież polska musiała walczyć o zdawanie egzaminów w swoim ojczystym języku. Kotarbiński studia zaczął jako wolny słuchacz w Uniwersytecie Jagiellońskim chodząc na wykłady z matematyki i fizyki. Tytuł naukowy z zakresu filozofii i filologii klasycznej zdobył jednak w Uniwersytecie Lwowskim. Był 1912 rok.
Po pierwszej wojnie światowej związał się z Uniwersytetem Warszawskim uzyskując tam stopień profesora. Publicznie występował przeciwko antysemityzmowi, który szerzył się również w II RP. W czasie II wojny światowej prowadził tajne nauczanie. Przed zakończeniem wojny napisał też „Traktat o dobrej robocie”. Nie opuścił stolicy mimo wybuchu powstania warszawskiego. Wysiedlony z Warszawy do końca wojny nie przestawał dawać tajnych lekcji.
Po wojnie, wspólnie z innymi wybitnymi naukowcami, współorganizował w Łodzi Państwowy Uniwersytet – Wolną Wszechnicę (potem zwany Uniwersytetem Łódzkim). 3 lipca 1945 roku został pierwszym rektorem uczelni i zarządzał nią do 1949 roku równolegle wykładając i kierując katedrą filozofii w Warszawie. Jego główne prace naukowe to: „Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk” (1929), „Traktat o dobrej robocie” (1955), „Sprawność i błąd” (1956), „Medytacje o życiu godziwym” (1966), „Abecadło praktyczności” (1972).
Profesor Tadeusz Kotarbiński był twórcą doktryny reizmu (zwanej też potem konkretyzmem). Jego prace w tym zakresie skupiały się na istnieniu i nazewnictwie rzeczy. Wspólnie z profesorami Łukasiewiczem, Czeżowskimi, Ajdukiewiczem zajmował się też problemem klasyfikacji rozumowań.
Choć jego głównym powołaniem była filozofia, profesor nie stronił i od innej dziedziny: poezji. Wydał kilka tomików poetyckich z fraszkami, ale również z wierszami dydaktycznymi, m.in.: „Wesołe smutki”, „Rytmy i rymy”, „Wiązanki”.
Profesor Tadeusz Kotarbiński był wielokrotnie nagradzany za swoje zasługi na nauki polskiej – otrzymał m.in. Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (1962), Medal Komisji Edukacji Narodowej, został wyróżniony przez rząd francuski tytułem Komandora Legii Honorowej. Nadano mu również tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Oksfordzkiego, Brukselskiego, Florenckiego, Jagiellońskiego i, rzecz jasna, Łódzkiego.
WIĘCEJ O PROF. TADEUSZU KOTARBIŃSKIM
- Co robić, panie Kotarbiński? Szokowanie nie pomaga, Gazeta Wyborcza
- Wytrącony z milczenia - opowieść o Kotarbińskim, Gazeta Wyborcza
- Twórcy: Tadeusz Kotarbiński, Culture.pl
- Encyklopedia PWN: Tadeusz Kotarbiński, PWN
- Tadeusz Kotarbiński - człowiek dobrej roboty, HISTMAG
- Encyklopedia Zarządzania: Tadeusz Kotarbiński, EZ
- Naukowiec jako nauczyciel: aktualność poglądów Tadeusza Kotarbińskiego, Blogosfera WUŁ
- Tadeusz Kotarbiński. Twórca filozofii praktyczności, PAP
- Tadeusz Kotarbiński 40 lat od śmierci, Forum Akademickie