Książka „Niedopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny” napisana przez dra Jakuba Gałęziowskiego, została uznana przez Kapitułę za najlepszą pracę z zakresu nauk humanistycznych w Polsce w IX edycji konkursu o Nagrodę im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego. Werdykt ogłoszono 26 listopada 2023 roku podczas gali w Filharmonii Łódzkiej. Autor otrzymał z rąk prof. Elżbiety Żądzińskiej, rektor Uniwersytetu Łódzkiego, dyplom i nagrodę w wysokości 70 tysięcy złotych na dalsze badania naukowe.
Jakub Gałęziowski – doktor historii Uniwersytetu w Augsburgu i Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się historią społeczną, historią mówioną i badaniami biograficznymi. Interesuje się aspektami etycznymi i rolą emocji w badaniach naukowych.
Tematyka mojej książki dotyczy losów polskich dzieci urodzonych w czasie II wojny światowej i tuż po jej zakończeniu: to osoby, które przyszły na świat w sytuacjach naznaczonych wojną, okupacją, pracą przymusową lub niewolą. Ich biologiczni rodzice znajdowali się jednak po przeciwnych stronach barykady: jedno, zwykle matka, było członkiem społeczności okupowanej; drugie, najczęściej ojciec, było najeźdźcą (okupantem). Ukazuję w niej losy polskich dzieci poczętych z relacji o różnym stopniu przymusu/dobrowolności oraz w wyniku wojennej przemocy seksualnej. „Niedopowiedziane biografie” to rezultat pierwszych badań nad polskimi dziećmi urodzonymi z powodu wojny, jak tłumaczę termin children born of war, stosowany od przeszło dwudziestu lat w dyskursie naukowym i humanitarnym
dr Jakub Gałęziowski, laureat IX edycji konkursu
Laureat dr Jakub Gałęziowski, prof. Elżbieta Żądzińska, Rektor Uniwersytetu Łódzkiego, prof. Tadeusz Sławek, członek Kapituły Nagrody im. Tadeusza Kotarbińskieg
Pełna relacja fotograficzna z gali
Książka pana doktora Gałęziowskiego jest szczególna. Dotyczy ludzi, którzy formalnie nie walczą, nie są przedstawicielami wojennego rzemiosła, przeciwnie, są uosobieniem życia, które wymaga pokoju i opiekuńczości, są źródłem życia i synonimem troski o nie. To książka o wojennym doświadczeniu kobiet, wręcz o pewnym wzorze kobiecego doświadczenia wojny, wzorze, w który wpisują się również dzieci dźwigające ciężar niezawinionej przez siebie wojennej rzeczywistości. Były to dzieci niemieckich okupantów, dzieci jeńców wojennych oraz dzieci robotnic przymusowych, więźniarek, dipisek, a grupą najliczniejszą były dzieci żołnierzy Armii Czerwonej, dzieci gwałtów...
uzasadniał wybór prof. Tadeusz Sławek, członek Kapituły Nagrody
Pełen tekst laudacji na temat książki wygłoszonej przez prof. Tadeusza Sławka
POZNAJ FINALISTÓW IX EDYCJI
W IX edycji konkursu zgłoszono 61 prac. Do ścisłego finału Kapituła Nagrody wybrała spośród nich 5 dzieł. Finałowe prace:
- dr hab. Anna Róża Burzyńska „Atlas anatomiczny Georga Büchnera”, wydana przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, zgłoszona przez Katedrę Teatru i Dramatu Wydz. Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński,
- dr Jakub Gałęziowski „Niedopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny”, wydana przez Wydawnictwo Krytyki Politycznej, zgłoszona przez Wydział Nauk o Kulturze i sztuce, Uniwersytet Warszawski,
- dr Piotr Kendziorek „Filozofia wobec Zagłady. Koncepcje teorii krytycznej, Martina Heideggera i poststrukturalizmu”, wydana i zgłoszona przez Żydowski Instytut Historyczny,
- prof. dr hab. Roman Kuźniar (UW) „Zmierzch liberalnego porządku międzynarodowego 2011-2021”, wydana i zgłoszona przez Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR,
- dr hab. Mateusz Wyżga, prof. UKEN w Krakowie „Chłopstwo. Historia bez krawata”, wydana i zgłoszona przez Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Nominowani do Nagrody im. Tadeusza Kotarbińskiego wraz z członkami Kapituły na scenie Filharmonii Łódzkiej
To są książki poruszające do głębi. Gorąco zachęcam Państwa do ich przeczytania, tym bardziej, że współczesność stawia przed nami coraz większe wyzwania: Ukraina nadal walczy przeciwko rosyjskiemu agresorowi, jesteśmy świadkami zatrważajacych wydarzeń na Bliskim Wschodzie, narastają napięcia i konflikty, a podziały zaznaczają się coraz wyraźniej. Dzięki humanistycznemy spojrzeniu możemy jako społeczeństwo zrozumieć przeszłość, zrozumieć teraźniejszośc, tak aby w przyszłości dokonywać najlepszych wyborów
prof. Elżbieta Żądzińska, Rektor Uniwersytetu Łódzkiego, Przewodnicząca Kapituły Nagrody
Pełen tekst wystąpienia prof. Elżbiety Żądzińskiej podczas IX gali wręczenia nagrody
Na konkurs ustanowiony w 2015 r. przez Uniwersytet Łódzki w trakcie IX edycji wpłynęło ponad 540 prac ze 145 polskich ośrodków naukowych. W finałach wszystkich edycji znalazło się już 45 wybitnych książek. Rosnąca popularność nagrody pomogła wszystkie te dzieła skuteczniej promować i przedstawiać szerokiej publiczności, czego efektem jest ponad 1500 wzmianek w mediach o konkursie.
