Wyjątkowy patron Łódzkiego Partnerstwa Akademickiego
Jana Karskiego z Łódzkim Partnerstwem Akademickim łączy naprawdę wiele, nie tylko Łódź. Determinacja z jaką walczył o prawdy historyczne, o to, aby przekazać światu informacje o zbrodniach nazistowskich podczas II wojny światowej, zwłaszcza o Holokauście, to przypomnienie o konieczności dociekania, rozumienia i przekazywania prawdy nie tylko historycznej, lecz również prawdy o otaczającym nas świecie, prawdy płynącej z badań.
Uważany za wzór odwagi i zaangażowania w obronę wartości człowieczeństwa stanowić może inspirację dla studentów, pracowników i społeczności akademickiej, aby konsekwentnie mieć odwagę stawania w obronie słabszych. Jan Karski reprezentuje wartości międzynarodowej współpracy, tolerancji i pokoju. Jego imię w nazwie partnerstwa akademickiego podkreśla zaangażowanie wszystkich uczelni w promowanie współpracy międzynarodowej, wymiany akademickiej i dialogu międzykulturowego.
Nieprzeciętna wola, odwaga i determinacja – wzrastanie w wielokulturowej Łodzi
Jan Karski, a właściwie Jan Kozielewski, urodził się w Łodzi w 1914 r. Wpojone w młodości zasady miały znaczący wpływ na późniejszą postawę życiową Karskiego. To właśnie w wielokulturowej Łodzi ukształtowała się jego nieprzeciętna wola, odwaga i determinacja. Tu nauczył się współżyć z osobami innej nacji i religii. W 1935 r. ukończył prawo i dyplomację na Uniwersytecie Lwowskim, następnie uzyskał tytuł podchorążego rezerwy, został przyjęty do pracy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i odbył staż w konsulacie polskim w Anglii.
W 1939 roku podjął działalność w strukturach rodzącego się Polskiego Państwa Podziemnego jako emisariusz polityczny i rozpoczął pracę w konspiracji. Dwukrotnie, narażając życie, przeszedł z żydowskimi przewodnikami do getta warszawskiego i przekradł się do obozu tranzytowego w Izbicy Lubelskiej, z którego Niemcy transportowali Żydów na śmierć. Tym samym stał się naocznym świadkiem Zakłady a jego raport został przekazany do rządów Anglii i USA.
Po zakończeniu wojny swoją przyszłość związał ze Stanami Zjednoczonymi i działalnością naukową. Zdobył stopień naukowy doktora, później profesora nauk politycznych na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie.
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata – doktor honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego
Do Łodzi wrócił dopiero w 1996 r., kiedy to otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego. Powrót ten był dla niego podróżą sentymentalną. Do miasta dzieciństwa Karski przybył ponownie w 1998 r., a dwa lata później otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Łodzi. Dziękując za to wyróżnienie mówił:
Tak naprawdę, ja mentalnie stąd nie wyjechałem. (…) Łapię się często na tym, że bez tej Łodzi też mi jakoś w Waszyngtonie nieswojo…
Była to jego ostatnia wizyta w Polsce, dwa miesiące później, 13 lipca 2000 roku zmarł.
Za swoją działalność został odznaczony najwyższymi odznaczeniami – polskimi: Orderem Orła Białego i dwukrotnie Orderem Virtuti Militari oraz amerykańskim Prezydenckim Medalem Wolności. Przez Yad Washem uhonorowany został tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, a także honorowym obywatelem państwa Izrael. W 1998 roku został nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla. W 2016 prezydent RP mianował go pośmiertnie na stopień generała brygady Wojska Polskiego.
Redakcja: Centrum Komunikacji i PR
Zdjęcie: Wikipedia