Partnerów przedsięwzięcia połączyło ponad półtora roku temu przekonanie o potrzebie stworzenia nowego tytułu i długoletniej przy nim współpracy. Czasopismo zostało afiliowane przy redakcji „Kalejdoskopu”, magazynu kulturalnego Łodzi i województwa łódzkiego, którego wydawcą jest Łódzki Dom Kultury. Rozmowy o powołaniu nowego czasopisma rozpoczęły się jeszcze w 2019 roku, roku 45-lecia „Kalejdoskopu”, który redakcja fetowała serią popularyzujących wydarzeń, wdrożeniem nowej szaty graficznej i przemyślanym rebrandingiem.
Kulturalny sojusz
Prezentacja założeń wspólnego projektu wydawniczego połączona była z dyskusją przedstawicieli Rady Programowej, badaczy kultury, redaktorów. Wcześniej przedstawiciele partnerów przedsięwzięcia przyznali zgodnie, że łącząc siły uczelni i instytucji kultury możliwe jest stworzenie czegoś, co przełamuje bariery i umożliwia poszerzenie pola odbiorców kultury.
– Bardzo cieszę się, że premiera pierwszego numeru „Kalejdoskopu Kultury” odbywa się w Wozowni Pałacu Biedermanna. To nowe miejsce dla Łodzi, tej akademickiej, ale dostępne także dla mieszkańców – mówiła otwierając wydarzenie Agnieszka Kurczewska, prorektor ds. współpracy z otoczeniem UŁ. – Wozownię intensywnie remontowaliśmy od początku kadencji i planujemy regularnie organizować tu wydarzenia o charakterze kulturalnym, również we współpracy międzyuczelnianej. Chcemy, żeby Wozownia i Pałac Biedermanna zaczęły żyć dla studentów i miasta. W kolejnym roku akademickim będziemy to udowadniać. Otwartość na inicjatywy kulturalne jest ważnym elementem przyjętej w minionym miesiącu Strategii Uniwersytetu. Wszystkim osobom zaangażowanym przy tworzeniu czasopisma, jak i autorom artykułów w pierwszym numerze, bardzo gratuluję. Jestem przekonana, że „Kalejdoskop Kultury” spotka się z bardzo dobrym odbiorem. Oby tak dalej.
– Byliśmy mocno zaangażowani w powstawanie koncepcji pisma, jak i w pierwsze spory, ale natury merytorycznej i naukowej, dotyczące tytułu, doboru zawartości, redaktorów. Cieszymy się, że efekt jest tak wspaniałe czasopismo, które jest i piękne edycyjnie, i ma wspaniałą zawartość. Które pokazuje świeżą reakcję na to, co wydarza się w kulturze podczas pandemii, na to jak przeżywamy tę kulturę, jak ją widzimy, jakie stawiamy diagnozy – przyznała Anna Zarychta, prorektor Szkoły Filmowej ds. Nauki i Twórczości Artystycznej, obecna przy projekcie już podczas kadencji poprzedniego rektora. – Poza częścią naukową znacząca jest część zawierająca analizy „popkulturowe”, poezję, fotografię, prozę, gdzie możne trochę oderwać się od zasadniczej części numeru. Cieszę się też ze współpracy tych podmiotów. Mam nadzieję, że stworzymy piękną platformę do wspólnych dyskusji, naukowych i artystycznych sporów, z których wyrastają wartościowe treści, gdy wzajemnie dajemy sobie przestrzeń do tej rozmowy.
W imieniu rektora Akademii Sztuk Pięknych Przemysława Wachowskiego głos zabrał Tomasz Załuski, wykładowca zarówno ASP, jak i UŁ, członek Rady Programowej pisma, uczestnik późniejszej dyskusji:
– Mogę podpisać się pod tym wszystkim, co już powiedzieliście, dodając, że to inicjatywa szczególna, być może rzadka w skali kraju. Mamy kilka uczelni, instytucje kultury, które łączą wysiłki, by stworzyć pismo z jednej strony naukowe, z drugiej popularno-kulturalne. Pismo, które ma być miejscem debaty, ale i formą współpracy z otoczeniem kulturalnym, które ma też pełnić rolę narzędzia kulturotwórczego. Jeśli uda się połączyć te dwa aspekty, będziemy zadowoleni. Akademia Sztuk Pięknych jest miejscem, gdzie trwa edukacja artystyczna, gdzie sztuka powstaje, jest prezentowana oraz gdzie odbywa się refleksja nad sztuką. To przekłada się na wydawnictwa: książki, katalogi dotyczące wystaw bieżących, dotyczących historii pracowni, ale od kilku lat Akademia wydaje też własne pismo, „Powidoki”. W „Kalejdoskopie Kultury” mamy kolejne miejsce, w którym ta ekspansja wydawnicza się odbywa i gdzie będzie mogła zachodzić refleksja nad sztuką i kulturą.
Dlaczego nowe pismo?
– Jako członkini Rady Programowej poświadczam, że spory, o których była mowa trwają i wiem, że będziemy spierać się nadal, ale najważniejszą rzeczą jest, że spotkaliśmy się widząc tę samą potrzebę. Potrzebę platformy, która odpowiadać będzie na szereg doświadczanych braków – przyznała Maja Wójcik, zastępczyni dyrektora Muzeum Sztuki w Łodzi.
Utworzenie nowego czasopisma o zasięgu krajowym w Łodzi – pierwszego od wielu lat i pierwszego tego rodzaju – uznano za pilną konieczność, bo wraz ze zmieniającym się rynkiem wydawniczym postępuje centralizacja polskiej krytyki kulturowej, co prowadzi do dominacji centralistycznej perspektywy w opisie kultury. Właśnie dlatego specyficznie rozumiana peryferyjność jest tak ważna dla nowego tytułu, bo może stać się punktem wyjścia do bardziej zróżnicowanego myślenia o miejscu i znaczeniu polskiej kultury w stosunku do tzw. centrum cywilizacyjnego. Łódź, ze swoją historią i lokalizacją (np. przez bliskość Warszawy), ale też jako miasto historycznie związane ze sztuką awangardową, wydaje się dla takiego czasopisma najlepszym ośrodkiem – ma potencjał przyciągania i integracji innych środowisk, które peryferyjności (lub presji „centrum”) doświadczają, które mierzą się z jej odium lub po prostu proponują inne widzenie pola kultury. Taka sytuacja otwiera drogę ku wspólnemu, pełniejszemu opisowi współczesnej kultury, wyłaniającej się z niego sztuki, a dla czasopisma – ku szerokiemu zaistnieniu w obiegu międzynarodowym.
Dobitnie odczuwany jest brak platformy pozwalającej wymieniać wiedzę, informacje i doświadczenia między kulturami regionalnymi. Brakuje też wspólnej przestrzeni, w której młodzi badacze kultury, w tym absolwenci łódzkich uczelni, w dużej mierze mieszkańcy województwa łódzkiego (ale nie tylko), mający ambicje krytyczne, mogą spełniać się twórczo i doskonalić warsztat. Wielu z nich wyjeżdża do Warszawy z powodów zawodowych, a to powoduje, że o tym, co ważne, prawie nie ma kto pisać lub piszą wciąż te same osoby, stosując od lat perspektywy te same. Tego typu pismami dysponują już wszystkie znaczące ośrodki w Polsce, co pozwala im na wewnętrzną konsolidację, budowanie silnej tożsamości lokalnej oraz wizerunku rozpoznawalnego w skali kraju.
– Jeszcze niedawno mieliśmy jeden „Kalejdoskop”, dobrze osadzony w świadomości odbiorców kultury, magazyn – przez połowę swojej dotychczasowe 47-letniej historii skupiony na kulturze Łodzi, a przez drugą połowę opisujący również kulturę województwa łódzkiego. Ogólnopolskie czasopismo, który teraz buduje swoją pozycję, związane jest z wydawanym przez nas magazynem, bo Łódzki Dom Kultury został odebrany jako wiarygodny partner dla trzech uczelni wyższych, które zechciały zainwestować w ten projekt swoją uwagę i zapewnić współfinansowanie nowemu wydawniczemu bytowi – mówi Monika Matusiewicz, zastępczyni dyrektor ŁDK. – Dla wydawcy to szczególna przyjemność móc oglądać, jak jego „dziecko” rozwija się, jak pomaga współtworzyć nowe inicjatywy. Inicjatywy, które mają zwiększyć zainteresowanie kulturą i sztuką oraz przekładają się na ich lepsze zrozumienie.
– Projektowanie „Kalejdoskopu Kultury” rozpoczęło się w szczycie wydarzeń roku jubileuszowego dla magazynu „Kalejdoskop”, gdy od dwóch lat trwała ewolucyjna zmiana sposobu prezentowania treści na łamach, dołączania nowych autorów, otwierania magazynu na środowiska dotąd mniej nim zainteresowane i tematy wykraczające poza utarte szlaki kultury instytucyjonalnej, na nowych, także młodszych odbiorców. Rok 45-lecia, gdy ujawniła się też zdolność magazynu do współpracy z biznesem, był dobitnym znakiem tej zmiany i finalizacją rebrandingu. Wdrożyliśmy nowy layout, pismo rozrosło się do blisko stu stron, rozwijaliśmy podcasty, audycje w Radiu Kapitał, wydaliśmy antologię 45-lecia, w pół roku zorganizowaliśmy z partnerami w Łodzi i poza nią szereg wydarzeń o charakterze popularyzatorskim, dyskusji, spotkań, performansów – dodaje Łukasz Kaczyński, redaktor naczelny „Kalejdoskopu Kultury”, członek Rady Programowej pisma, od lutego 2017 do maja 2021 naczelny magazynu „Kalejdoskop”. – Wszystko to, nie tylko w moim przekonaniu, pokazało kulturotwórczy potencjał magazynu. Tak rozpoczęły się rozmowy w gronie partnerów zainteresowanych powołaniem w Łodzi nowego pisma. Reszta pisze się na naszych oczach. Co niezwykle istotne moim zdaniem, ramy dla „Kalejdoskopu Kultury” stworzono w poprzedniej kadencji, zaczęły się prace redakcyjne, z których część i finał przedsięwzięcia realizujemy przy nowych władzach trzech uczelni. Projekt otrzymuje więc ciągłość, a ta, jak wiemy, nie jest w kulturze wcale tak częsta czy oczywista. Wszystkim inicjatorom projektu zależało, by nie powstało kolejne czasopismo typowo naukowe. Również ukonstytuowana już Rada Programowa uznała, że takowego kolejne w Łodzi nie potrzeba, że celem powinno być pismo, którą łączy cechy naukowości z silnym wektorem popularyzatorskim. Naukową rzetelność z formami i treściami, które pozwolą poszerzać pole odbiorców kultury. Możecie państwo dziś ocenić, jak to się nam udało.
Jak?
Pismo – pomyślane w pierwszym roku jako półrocznik o objętości ponad 300 stron, którego wersją referencyjną będzie wydanie online dostępne pod adresem www.kalejdoskopkultury.pl – ma traktować regionalność jako świadomie przyjętą perspektywę, która oferuje alternatywny do centralistycznego ogląd kultury i zbudowany na innych hierarchiach. Ujmować będzie kulturę jako przestrzeń, w której artykułowane są najważniejsze problemy i pytania współczesnego świata. Każdy numer ma mieć w znacznym stopniu charakter monograficzny i będzie dotyczył jednego z żywo dyskutowanych problemów. Na łamach będą komentowane aktualne wydarzenia kulturalne, ale też otwarta zostanie przestrzeń do krytyki i refleksji na temat ich szerszego kontekstu kulturowego i społecznego.
Pismo ma być adresowane do szerokiego grona czytelników, nie tylko do społeczności akademickiej – to determinuje jego szatę graficzną, za która odpowiada uznane studio graficzne Fajne Chłopaki z Łodzi, język i sposób dostarczania treści. Będzie to więc czasopismo interdyscyplinarne, naukowe, ale o silnym wektorze popularyzatorskim. Jednocześnie ma spełniać wszystkie wymagania stawiane czasopismom naukowym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W dłuższej perspektywie „Kalejdoskop Kultury” zmierza wystąpić o dofinansowanie z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
– Wiedząc, że jest to czasopismo mające drukować teksty dłuższe, o pewnym intelektualnym ładunku, choć nie tylko, bo około połowa objętości to teksty publicystyczne, lżejsze, wiersze, rozmowy, kierowałem się intuicją w stronę klasycznych rozwiązań, choć nie przesadnych. Myślałem o tym w kategoriach projektu, który będzie mógł żyć i być dobrze odbierany przez cały czas, nie stając się passe – mówi Łukasz Zbieranowski ze studia Fajne Chłopaki, autor projekt graficznego „Kalejdoskopu Kultury”. – Inaczej jest, gdy tworzymy katalog czy jednostkowe wydawnictwo, powstające w określonym czasie i w nim osadzone na stałe, związane z określonym trendem. One może łatwo wpadają w oko, ale dość szybko stają się nieaktualne i nieciekawe. Trendy bywają brutalne. W przypadku półrocznika i jego zakresu tematycznego interesujące było dla mnie trzymanie się pewnego świata typograficznego, więc krojów jest kilka, każdy użyty w różnym stopniu. Bardziej właściwe i skuteczne wydało mi się balansowanie na polu delikatnych zmian niż robienie „zamętu” i feerii elementów. Choć to cały czas jest współczesne myślenie o projekcie. Książkowe – ważny jest komfort użytkowania, a nie chwyty mające przyciągać oko. Działałem w ramach działki, która jest zawsze na czasie.
– Istotą pracy nad projektem strony internetowej „Kalejdoskopu Kultury” były zmiana medium, rozumiana dość szeroko, także w obrębie samej sieci, a także swoiste przełamywanie schematów. Najpierw w studiu graficznym Fajne Chłopaki powstał layout wydania drukowanego, który musiał być „przełożony” na realia internetu z zachowaniem charakteru czasopisma. Wydanie internetowe miało być kopią wydania drukowanego, ale jednocześnie nie mogło być nią dosłownie, bo czasopismo w sieci użytkuje się inaczej – dodaje Adam Hadrysiak z HADRYSIAK.COM, odpowiadający za wydanie online. – Layout tego wydania jest mocno oparty na liternictwie. Skupiamy się na samym artykule, nie rozpraszają nas dodatki, górna belka nie jest przyczepiona do góry ekranu. Gdy poruszamy się po stronie, zostajemy tylko my i treść. Nie ma żadnych przeszkadzajek, reklamy są odesłane na sam dół. Mamy też dobrą strukturę nawigacji po treści.
Pismo będzie ujmować szerokie spektrum kultury, wykorzystywać narzędzia dostarczane przez współczesne dyskursy humanistyczne, ale także przybliżać niespecjalistycznemu czytelnikowi to, co istotne w dzisiejszej debacie okołokulturowej. Treść podzielona będzie na dwie główne części, każda z nich zajmować będzie połowię danego wydania: część naukowa – redagowana zgodnie z wymogami ministerialnymi; część popularyzatorska – teksty zróżnicowane gatunkowo i stylistycznie, krytyczne, dotyczące bieżących wydarzeń, na przykład wywiady ze znaczącymi artystami połączone z tematem wydania.
Numer premierowy
Zapraszając na łamy badaczy kultury, jej komentatorów i artystów, powołana przez partnerów pisma Rada Programowa zaproponowała rozważania nad konsekwencją pandemii koronawirusa dla kultury, refleksję nad głównymi problemami, jaki COVID-19 odsłonił, nad zmianami, jakie już dokonały się pod jego wpływem. Numer pierwszy - którego temat to „Przystanek pandemia” – stawia też pytania o to, w jakich sferach życia pandemia otworzyła możliwość zmiany spetryfikowanego stanu rzeczy.
Autorzy numeru pierwszego:
Magdalena Nowicka-Franczak – socjolożka, badaczka dyskursu publicznego i komunikacji społecznej. Pracuje w Zakładzie Badań Komunikacji Społecznej w Instytucie Socjologii na Uniwersytecie Łódzkim. Stypendystka Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Autorka monografii „Niechciana debata. Spór o książki Jana Tomasza Grossa” (2017), wyróżnionej przez Polskie Towarzystwo Socjologiczne Nagrodą im. Stanisława Ossowskiego. Stała współpracowniczka „Tygodnika Powszechnego”.
Joanna Roszak – dr habilitowana, profesor w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, poetka, nauczycielka języka polskiego w Ogólnokształcącej Szkole Baletowej im. Olgi Sławskiej-Lipczyńskiej w Poznaniu. Ostatnio wydała książki: „Miejsce i imię. Poeci niemieckojęzyczni żydowskiego pochodzenia”, „Słyszysz? Synagoga: wychodząc spod poznańskiej synagogi przy Wronieckiej”, „Żuraw z origami. Opowieść o Józefie Rotblacie”. Zredagowała m.in. monografie poświęcone: F. Pessoi, I. Bachmann, P. Celanowi, M. Świetlickiemu, N. Sachs, P. Matywieckiemu, musicalom. Poetka (m.in. „Tego dnia”, „Przyszli niedokonani”, „Ploso”). Współfundatorka i wiceprezeska Fundacji Józefa Rotblata, propagatorka edukacji na rzecz pokoju.
Marianna Czwojdrak – projektantka i badaczka nowych zjawisk komunikacji wizualnej. Obszarem jej zainteresowań jest styk designu i technologii cyfrowych, ze szczególnym uwzględnieniem krytycznej refleksji dotyczącej ich wpływu na codzienne życie w ujęciu społecznym i geopolitycznym. Absolwentka studiów magisterskich Media Design na Haute Ecole de l’art et design w Genewie. Doświadczenie zawodowe zdobywała, pracując w sektorze projektowym w Polsce, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii. Wykładowczyni na Wydziale Komunikacji Wizualnej i Informatyki w Collegium Da Vinci w Poznaniu. Stypendystka fundacji Stiftung Bauhaus Dessau w 2019.
Marcin Stańczyk – kompozytor, twórca spektakli multimedialnych i intermedialnych, laureat kilkunastu konkursów kompozytorskich, jedyny Polak zdobywca Toru Takemitsu Composition Award, dwukrotnie nominowany do Koryfeusza Muzyki Polskiej i pięciokrotnie do Paszpotu Polityki, pracuje w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym i Akademii Muzycznej w Łodzi, pełnomocnik jej rektor ds. równego traktowania.
Antonina Grzegorzewska – absolwentka Wydziału Malarstwa warszawskiej ASP, dramatopisarka, eseistka, reżyserka, stała felietonistka miesięcznika „Teatr”, mieszka w Andaluzji.
Maria Krześlak-Kandziora – w 2013 roku założyła księgarnię Bookowski, z którą zakończyła współpracę w 2021 roku, żeby związać się z Zespołem ds. Literatury Centrum Kultury „Zamek” w Poznaniu. W Agencji Autorskiej „Opowieści” zajmuje się koordynacją i prowadzeniem spotkań autorskich z pisarzami i pisarkami dla instytucji kultury, bibliotek, księgarń, partnerów biznesowych. Pisze o przyrodzie dla portalu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego Kultura u Podstaw. O literaturze i przyrodzie rozmawia z gośćmi autorskiego podcastu „chaszcze” (anchor.fm), prowadzi bloga chaszcze.com.
Grzegorz Fortuna Jr. – doktor na wydziale filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego. Laureat nagrody imienia Krzysztofa Mętraka dla młodych krytyków filmowych (2016) i stypendium doktoranckiego PISF (2017). Publikuje w „Ekranach” i „Kinie”, a także na stronach film.org.pl i Kinomisja.pl. Współzałożyciel firmy dystrybucyjnej Velvet Spoon i Pracowni Badań Produkcyjnych i Nowej Historii Kina UG. Członek kolektywu VHS Hell i współtwórca Octopus Film Festival w Gdańsku. Przygotowuje doktorat o rynku i kulturze wideo w Polsce czasów transformacji ustrojowej. Miłośnik polskiej popkultury przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, dawnego włoskiego kina gatunkowego i filmu grozy. Zainteresowany wszystkim tym, co zapomniane lub niedocenione.
Katarzyna Mąka-Malatyńska – wykładowczyni PWSFTviT, autorka m.in. „Krall i filmowcy”, „Ludzie polskiego kina. Agnieszka Holland”, publikuje na łamach „Images”, „Kwartalnika Filmowego”.
Joanna Glinkowska – kulturoznawczyni, redaktorka „NN6T”, fundatorka i była prezeska Fundacji Obszar Wspólny, w magazynie „Kalejdoskop” prowadzi rubrykę i audycję poświęcone młodym artyst(k)om – jej rozmów można było posłuchać w cyklu „Oko Kalejdoskopu” w Radiu Kapitał.
Tomasz Bąk – (ur. 1991 r.) kolektyw schizofreniczny, autor trzech książek z wierszami, poematu „Bailout” i jednoaktówki „Katedra”. Laureat Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius za debiut, Poznańskiej Nagrody Literackiej – Stypendium im. Stanisława Barańczaka i Nagrody Literackiej Gdynia. Mieszka w Tomaszowie Mazowieckim.
Darek Foks – (ur. 1966 r.) poeta i prozaik. Ostatnio ułożył „Zawrót głowy. Antologię polskich wierszy filmowych” i opublikował książki „Café Spitfire”, „Ludzie kultury”, „Zrzut”. Nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia, Nagrody Literackiej Nike, Nagrody PISF i Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius, którą otrzymał za całokształt twórczości w 2014 roku.
Przemysław Owczarek – (ur. 1975 r.) z zawodu antropolog kultury, doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, badacz, pisarz, animator, redaktor Kwartalnika Artystyczno-Literackiego „Arterie” i wydawanej przy piśmie serii poetyckiej „Biblioteka Arterii”. Artykuły naukowe i krytyczne publikował w: „Tyglu Kultury”, „Literaturze Ludowej”, „Magazynie Sztuki”, „Formacie”, „Barbarzyńcy”, „Pracach i Materiałach Serii Etnograficznej MAiE w Łodzi”, „Journal of Urban Ethnology” oraz w wydawnictwach pokonferencyjnych. Wiersze w: „Twórczości”, „Tyglu Kultury”, „Wakacie”, „Studium”, „Odrze”, „Toposie”, „REDzie”, „Cegle”, „Wyspie”, „Nowej Okolicy Poetów”, „Frazie”, „Gazecie Wyborczej”. Prozę w: „Kresach”, „Tyglu Kultury”, „Ricie Baum”, „Słowie Żydowskim” i „Wizjach”. Laureat licznych nagród poetyckich, nominowany między innymi do Nagrody Literackiej Gdynia. Jego wiersze tłumaczono na język angielski, niemiecki, bułgarski i bośniacki. Mieszka w Łodzi.
Anna Markowska – profesor nauk humanistycznych, historyczka i krytyczka sztuki, związana aktualnie z Uniwersytetem Wrocławskim. Ostatnio zajmuje się intensywnie spuścizną nowoczesności, altermodernizmem oraz oduczaniem (od krytyki powiązanych z kolonializmem kultur planowania, poprzez tzw. pozytywną humanistykę, skupiającą się na szacunku, po działania-dryfy w typie burleski). W ramach powyższych poszukiwań wydała książki: „Sztuka podręczna Wrocławia. Od rzeczy do wydarzenia” (2018) i „Dlaczego Duchamp nie czesał się z przedziałkiem?” (2019) oraz zredagowała specjalny numer czasopisma „Quart” (2021, nr 59), poświęcony m.in. porażce oraz epistemologiom niewiedzy.
Kinga Piotrowiak-Junkiert – poetka, badaczka, tłumaczka i redaktorka, adiunktka w Instytucie Lingwistyki Stosowanej UAM.
Anna Łazar – pracowała w MSZ jako wicedyrektorka i p.o. dyrektora w Instytutach Polskich w Kijowie i w Sankt-Petersburgu. Wykładowczyni w Instytucie Kultury Polskiej UW, Gender Studies Instytutu Badań Literackich PAN, w Instytucie Sztuki PAN. Współpracuje z „Czasem Literatury”, członkini redakcji „Nowej Europy Wschodniej”. Kuratorka wystaw sztuki współczesnej m.in. „Białoruskie Perspektywy”, performansu delegowanego „Stół Kobiet” z Anną Baumgart w Wołominie.
Sylwia Hejno – dziennikarka, redaktorka, krytyczka. Autorka artykułów, wywiadów, recenzji i esejów na temat kultury i sztuki.
Adam Mazur – historyk sztuki, amerykanista, wykłada na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu, redaktor naczelny blokmagazine.com
Kacper Szalecki – (ur. 1996) artysta sztuk wizualnych. Z zawodu metaloplastyk i kulturoznawca. Absolwent nowych mediów i kultury cyfrowej na UŁ. Współtwórca upadłego kolektywu Dom Mody Limanka. Pracuje w Dziale Komunikacji Muzeum Sztuki w Łodzi, gdzie opiekował się projektem instagramowych rezydencji „Zapisz jako wersję roboczą”, przywracającym do życia zdigitalizowane archiwum muzeum
Sylwetki wszystkich autorów numeru 01(01)2021 można znaleźć tutaj: https://tiny.pl/9hsxb
Rada Programowa „Kalejdoskopu Kultury”
Anita Jarzyna
badaczka literatury, poezji XX-wiecznej; jej zainteresowania to m.in. studia nad Zagładą; członkini redakcji pisma „Narracje o Zagładzie”; redaktorka numerów tematycznych czasopism i tomów zbiorowych; stypendystka m.in. Funduszu im. Rodziny Kulczyków, Ministerstwa Nauki; pracuje w Instytucie Filologii Polskiej UŁ.
Piotr Olkusz
teatrolog i romanista; pracuje w Katedrze Badań Kulturowych Instytutu Kultury Współczesnej UŁ, jest redaktorem miesięcznika „Dialog”, recenzentem portalu Teatralny.pl; zajmuje się teatrem francuskim, instytucjonalnymi uwarunkowaniami estetyki teatralnej, rozwojem idei teatru popularnego, XVIII wiekiem w teatrze i narodzinami nowoczesności; tłumaczył teksty teoretyczne i literackie, sztuki teatralne.
Tomasz Załuski
historyk sztuki i filozof, specjalizuje się w badaniach nowoczesnych i współczesnych praktyk artystycznych w kontekstach kulturowych, ekonomicznych i społeczno-politycznych; interesuje go artystyczny aktywizm i samoorganizacja, dokumentacja sztuki i archiwa kultury artystycznej, związki sztuki, prakseologii i biopolityki; członek redakcji pism „Sztuka i Dokumentacja” oraz „Hybris. Internetowy Magazyn Filozoficzny”; pracuje w Instytucie Kultury Współczesnej UŁ oraz w ASP w Łodzi.
Łukasz M. Sadowski
historyk sztuki, kierownik Zakładu Teorii i Historii Sztuki na łódzkiej ASP, prezes Oddziału Łódzkiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, członek Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata w Warszawie; zajmuje się m.in. relacjami między architekturą i sztuką europejską a azjatycką; prowadził także za granicą wykłady o polskiej sztuce figuratywnej.
Anna Maria Leśniewska
historyczka, krytyczka sztuki, niezależna kuratorka wystaw; zajmuje się problematyką formy w kontekście współczesnych narracji wizualnych (m.in.: Galeria Zachęta w Warszawie, Muzeum Narodowym w Warszawie); członkini Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki; wykłada na Wydziale Fotografii PWSFTviT.
Marta Giec
w składzie rady krótko po uzyskaniu stopnia doktora sztuki filmowej na Wydziale Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej Szkoły Filmowej w Łodzi, autorka scenariuszy, filmów eksperymentalnych, w 2018 stypendystka Programu Stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa narodowego „Młoda Polska” na scenariusz filmu pełnometrażowego; adiunkt na wydziale Organizacji Sztuki Filmowej PWSFTviT.
Maja Wójcik
zastępczyni dyrektora ds. upowszechniania i promocji Muzeum Sztuk w Łodzi; kulturoznawczyni, teatrolożka; członkini rady Dotknij Teatru, związana z łódzkim wydawnictwem Officyna; autorka artykułów poświęconych refleksji nad współczesnym teatrem, redaktorka licznych książek z szeroko pojętej literatury powszechnej i refleksji nad kulturą.
Daniel Muzyczuk
kierownik Działu Sztuki Nowoczesnej Muzeum Sztuki w Łodzi, kurator licznych projektów m. in.: „Poszliśmy do Croatan” (z Robertem Rumasem), „Dźwięki elektrycznego ciała” i „Notatki z podziema” (z Davidem Crowleyem); kurator pawilonu polskiego na 55 Biennale Sztuki w Wenecji; do 2020 był wiceprezesem AICA Polska; członek Grupy Budapeszt.
Łukasz Kaczyński
redaktor naczelny „Kalejdoskopu Kultury” i – od lutego 2017 do maja 2021 – magazynu „Kalejdoskop”; dziennikarz, recenzent teatralny i literacki, przez szereg lat redaktor i autor kwartalnika „Przekrój”, wieloletni członek i wiceprzewodniczący Sekcji Krytyków Teatralnych ZASP; współpracownik redakcji Więź.pl
Rada Naukowa „Kalejdoskopu Kultury”
Tadeusz Sławek - wybitny filolog, autorytet w zakresie teorii i historii literatury, komparatystyki literackiej oraz pogranicza literatury, kultury i filozofii, poeta, prozaik, eseista, tłumacz poezji angielskiej i amerykańskiej, były rektor Uniwersytetu Śląskiego; autor przekładów poezji angielskiej; członek Kapituły Nagrody im. Kotarbińskiego przyznawanej przez UŁ.
Mieke Bal - holenderska artystka audiowizualna, krytyczka i teoretyczka kultury, mocno związana z łódzkim środowiskiem artystycznym i uczelniami, przez lata związana z Uniwersytetem w Amsterdamie, obecnie z Amsterdam School for Cultural Analysis, gościnnie wykłada na całym świecie; autorka kilkudziesięciu książek z dziedziny historii sztuki, semiotyki i teorii literatury.
Przemysław Czapliński - krytyk literacki, profesor literatury współczesnej, pracuje w Instytucie Filologii Polskiej UAM, kierownik specjalności Krytyka i praktyka literacka, laureat m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich i Nagrody im. Jana Długosza, członek korespondent Polskiej Akademii Nauk; interesuje się konfrontacją literatury z nowoczesnością i wynikającymi stąd problemami, konfliktem modernizacji i tradycji, przemocą nowoczesną (wojna, obozy, Zagłada) jako narzędziem przebudowy człowieka i społeczeństwa, zanikiem i powrotem utopii jako rezultatem kryzysu projektowania przyszłości.
Iwona Kurz - historyczka nowoczesnej kultury polskiej, badaczka kultury wizualnej, filmoznawczyni, zajmuje się też problematyką ciała i gender, od 2016 roku dyrektorka Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, wcześniej jego wicedyrektorka i kierująca Zakładem Filmu i Kultury Wizualnej.
Ewa Domańska - historyczka, teoretyczka historiografii, metodolożka nauk humanistycznych, profesor nauk humanistycznych, profesor na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, visiting professor na Stanford University, członkini Polskiej Akademii Nauk; autorka i redaktorka książek prezentujących najnowsze nurty w humanistyce i naukach społecznych.
Jerzy Jarniewicz - filolog angielski, profesor nauk humanistycznych, poeta, eseista, krytyk literacki i tłumacz, głównie literatury anglojęzycznej, autor tekstów dotyczących teorii przekładu literackiego, członek kolegium redakcyjnego m.in. „Literatury na Świecie”, laureat m.in. Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius” za książkę roku, członek kapitały Nagrody Literackiej Gdynia.
Adam Lipszyc - tłumacz, doktor habilitowany nauk filozoficznych, profesor nadzwyczajny w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN; nominowany do Nagrody Literackiej Nike 2019 za „Czerwone listy. Eseje frankistowskie o literaturze polskiej”, laureat Nagrody Literackiej Gdynia 2013 za książkę „Sprawiedliwość na końcu języka. Czytanie Waltera Benjamina”, od 2019 członek kapituły tej nagrody.
Tekst: Łukasz Kaczyński, Kalejdsokop Kultury