Jak uczyć o zrównoważonym rozwoju? – komentarz WZ UŁ

Jak pokazują wyniki badania przeprowadzonego na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska, jako największy problem do rozwiązania ponad połowa Polaków (53%) wskazuje ochronę środowiska. Siedmiu na dziesięciu mieszkańców Polski uważa zmiany klimatu za bardzo poważny problem, a co czwarta osoba twierdzi, że jest on raczej ważny. Do tego niezbędna jest świadomość ekologiczna - jej kształtowanie jest jednym z celów projektu w ramach Edukacyjnego Laboratorium Zrównoważonego Rozwoju, realizowanego na Wydziale Zarządzania UŁ. Komentują dr Agata Rudnicka i dr Błażej Socha z #UniLodz.

 

Mamy potrzebę ochrony środowiska jako wyraz troski o przyszłe pokolenia (73%).[1] Świadomość wyzwań środowiskowych to duży krok w kierunku zmiany wzorców konsumpcji czy postaw obywatelskich. Jednak, jeżeli świadomość problemów nie będzie wspierana przez wewnętrzną potrzebę i chęć poszczególnych osób, a także przez właściwą edukację, może to nie dać konkretnych rezultatów i nie rozwiązać istniejących wyzwań - tym samym obecna trudna sytuacja nie ulegnie zmianie.

Tymczasem pandemia koronawirusa zmieniła sposób podejścia do edukacji wtłaczając ją w ramy nauczania zdalnego, co niesie za sobą wiele wyzwań, ale i korzyści. W przypadku Edukacyjnego Laboratorium Zrównoważonego Rozwoju (EduLab4Future), które powstało w ramach projektu realizowanego na Uniwersytecie Łódzkim, nabywanie kompetencji w zakresie zrównoważonego rozwoju odbywa się w formie hybrydowej, co, jak pokazują pierwsze rezultaty, jest dobrym kierunkiem w edukacji. W chwili obecnej kurs testowany jest w wersji angielskiej przez studiujących na Wydziale Zarządzania UŁ w ramach przedmiotów dedykowanych kwestiom społecznej odpowiedzialności i zrównoważonemu rozwojowi, jednak niewykluczone, że w przyszłości zostanie on otwarty dla wszystkich zainteresowanych.

- Planując zestaw aktywności kierowaliśmy się potrzebami przyszłych odbiorców zajęć. Badania przeprowadzone na grupie studentów pokazały, które obszary wiedzy o ochronie środowiska, czy szerzej o zrównoważonym rozwoju, są mniej znane i na tej podstawie zaprojektowaliśmy różnorodne działania edukacyjne, które tę lukę wypełnią - mówi dr Błażej Socha, kierownik projektu z Wydziału Zarządzania UŁ. - Pierwsza grupa już przetestowała wypracowane materiały dobrze oceniając ich przydatność i wartość. W trakcie kursu aktywność na platformie edukacyjnej była zauważalna. Zadbaliśmy o różnorodne sposoby nauczania odpowiadające różnym potrzebom edukacyjnym - dodaje dr Socha.

Zrównoważony rozwój to koncepcja pozwalająca spojrzeć na otaczającą rzeczywistość z różnych perspektyw, w tym również z perspektywy ochrony środowiska. Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju pozwala na pełne zrozumienie powiązań między środowiskiem a społeczeństwem. Umożliwia nabycie konkretnych umiejętności, które przydają się nie tylko w życiu osobistym, ale i zawodowym.

- Zdobywanie wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju powinno być stałym elementem edukacji, nie tylko na poziomie niższym, ale i wyższym. Powinniśmy potraktować je jako element zdobywania kompetencji przyszłości, obok np. swobody w poruszaniu się po nowoczesnych technologiach - przyznaje dr Agata Rudnicka z zespołu projektowego i dodaje: tym bardziej, że jest to zbiór konkretnych zagadnień, po których będziemy umieli się łatwiej poruszać, takich jak: myślenie systemowe, zdolność do analizowania, oceny i formułowania scenariuszy dotyczących zrównoważonego rozwoju, kompetencje strategiczne pomocne w planowaniu celów czy interpersonalne [2]

Potrzeba ochrony środowiska to wyraz troski społeczeństwa o przyszłe pokolenia, a to oznacza konieczność podejmowania konkretnych działań już teraz. Studenci, świadomi wyzwań i zaopatrzeni w konkretną wiedzę oraz umiejętności, to odpowiedzialni obywatele i pracownicy, którzy w swoich organizacjach podejmować będą decyzje przyjazne dla środowiska, wspierające walkę ze zmianami klimatycznymi czy innymi wyzwaniami, z którymi obecnie się borykamy. Świadomi studenci to pracownicy inicjujący projekty służące ochronie środowiska, to konsumenci dokonujący odpowiedzialnych wyborów i obywatele, którzy nie zgadzają się na zaniechania w obszarze środowiskowym.

O projekcie:

"Stepping-up and promoting Education & Innovation toward Sustainable Development Goals (SDGs) through Educational Laboratory for Accelerating civic Skills and sustainable Businesses - EduLab4Future" to międzynarodowy projekt dofinansowany ze środków UE w ramach akcji KA203 - Strategic Partnership for Higher Education realizowany od 1.10.2019. Więcej o projekcie znaleźć można na stronie: http://edulab4future.eu/


[1] Badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski, Pomiar: październik 2020 r., Raport opracowany dla Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Trackingowe badanie świadomości i zachowań ekologicznych zostało zrealizowane za pomocą techniki CATI na ogólnopolskiej reprezentatywnej grupie osób w wieku 15 lat i więcej, https://www.gov.pl/web/klimat/badania-swiadomosci-...

[2] Podział na postawie: Wiek, A., Withycombe, L., & Redman, C. (2011). Key competencies in sustainability: a reference framework for academic program development. Sustainable Science, 6, 203-218.


Uniwersytet Łódzki to jedna z największych polskich uczelni. Misją UŁ jest kształcenie wysokiej klasy naukowców i specjalistów w wielu dziedzinach humanistyki, nauk społecznych, przyrodniczych, ścisłych, nawet medycznych. UŁ współpracuje z biznesem, zarówno na poziomie kadrowym, zapewniając wykwalifikowanych pracowników, jak i naukowym, oferując swoje know-how przedsiębiorstwom z różnych gałęzi gospodarki. Uniwersytet Łódzki jest uczelnią otwartą na świat - wciąż rośnie liczba uczących się tutaj studentów z zagranicy, a polscy studenci, dzięki programom wymiany, poznają Europę, Azję, wyjeżdżają za Ocean. Uniwersytet jest częścią Łodzi, działa wspólnie z łodzianami i dla łodzian, angażując się w wiele projektów społeczno-kulturalnych.

Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/

Tekst: dr Agata Rudnicka, dr Błażej Socha, Wydział Zarządzania UŁ

Redakcja: Centrum Promocji UŁ