Mural to wyraz współpracy środowiska naukowego z Lasami Państwowymi, jak również podkreślenie realnego wkładu w badania nad tym gatunkiem i programem ochrony bociana czarnego w Polsce. Projekt muralu powstał na podstawie zdjęcia Huberta Gajdy, a za jego wykonanie odpowiedzialny jest Maciej Bielewicz.
Bocian czarny (Ciconia nigra) jest pod ochroną. To bardzo nieliczny mieszkaniec polskich lasów (ok. 1600 par). Prowadzi skryty tryb życia. Realizowany od 2016 roku projekt ma odsłonić tajemnice życia tych leśnych samotników. Transmisja online z gniazda tych rzadkich ptaków to przedsięwzięcie pionierskie w Polsce i jedno z niewielu tego rodzaju w Europie. Celem projektu, transmisji prowadzonej od marca/kwietnia do września, a więc od przylotu samca do wylotu młodych bocianów, jest edukacja z zakresu ochrony przyrody i pogłębianie świadomości ekologicznej wśród społeczeństwa.
Konsultantem naukowym projektu jest prof. Piotr Zieliński z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. Projekt powstał i jest realizowany dzięki finansowemu wsparciu Centrum Informacyjnego Lasów Państwowych. W 2020 i 2021 roku lokalizatory GPS-GSM, dzięki którym możemy obserwować losy naszych ulubieńców po opuszczeniu gniazda, finansowane są z funduszy WFOŚiGW w Łodzi.
Projekt Bociany Czarne Online to także obrączkowanie i zakładanie logerów – urządzeń GPS młodym bocianom czarnym. W 2021 r. prof. Piotr Zieliński z dr. Bartoszem Janicem zaobrączkowali i wyposażyli w lokalizatory aż 18 piskląt bociana czarnego w lasach RDLP w Łodzi.
Logery założono w gniazdach w nadleśnictwach: Grotniki, Piotrków, Poddębice, Bełchatów, Złoczew, Kutno i Kolumna. W 2021 r. udało się także odnaleźć na terenie RDLP w Łodzi kolejne, nowe gniazda bociana czarnego i dołączyły one do lokacji monitorowanych przez leśników i naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego.
W roku 2020 założyliśmy w lasach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Łodzi 15 logerów na pisklęta bociana czarnego. Z Polski wyleciało 12 piskląt. W lipcu tego roku 7 z nich spędza lato w różnych częściach Europy. Na Węgrzech 1, w Rumunii 2, w Mołdawii 1, w Bułgarii 2. Jeden z ptaków w Bułgarii to nasza Finezja (wyleciała z gniazda, z którego transmitujemy). Interesująca jest obserwacja jednego młodego bociana czarnego, który po przylocie do Europy obrał kierunek na wschód i w tej chwili znajduje się już w Rosji nad Donem, 1700 km od macierzystego gniazda w Nadleśnictwa Złoczew. Zastanawia nas, czy jesienią ominie Morze Czarne od wschodu, lecąc do Afryki prosto na południe, czy też wybierze trasę sobie znaną, ale znacznie dłuższą i ominie Morze Czarne od zachodniej strony.
prof. Piotr Zieliński, WBiOŚ
Fascynujący, cenny pod względem naukowym i edukacyjnym, materiał z obserwacji gniazd, jest zamieszczany na bieżaco na profilu RDLP w Łodzi w Serwisie Facebook
Bociany Czarne Online (transmisja na żywo od kwietnia do września oraz archiwalne filmy) znajduje się bezpośrednio na Youtube, w tym archiwalne fragmenty z gniazda, relacje.
Więcej informacji o projekcie znajduje się na stronie internetowej RDLP w Łodzi.
Mural został zrealizowany w 2021 r. ze środków Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Łodzi, Wydziału Biologii i Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, Centrum Informacyjnego Lasów Państwowych oraz Banku Ochrony Środowiska S.A.
Materiał źródłowy: RDLP w Łodzi, zdjęcia: Maciej Bielewicz; redakcja: Centrum Promocji UŁ