czas i miejsce trwania wystawy: wystawa dostępna od 18 stycznia do 29 lutego 2024 r., Uniwersytecka Galeria Wozownia 1/5 (ul. Franciszkańska 1/5). W czwartki i piatki w godz. 15.00-17.00, lub w innym terminie po wcześniejszym umówieniu się pisząc na adres komunikacja@uni.lodz.pl.
artyści: Ryszard Hunger, Piotr Kotlicki (PWSFTviT)
kurator: Aneta Pawłowska (UŁ)
Ryc. 1. Ryszard Hunger, Imago Bis, 46 x 116 cm, 2018
Ryc. 2. Piotr Kotlicki, Krytyk sztuki na swoim tarasie, 150 x 120 cm, 2020
RESORPCJA
Współpraca mistrza i ucznia, współpraca w ramach strzechy budowlanej, włoskie warsztat renesansowe, pracownie Rubensa i Rembrandta, WHUTEMAS, plenery malarskie Pruszkowskiego w Kazimierzu Dolnym, coworking for artists to tylko kilka przykładów bliskiej kohabitacji twórców, która przyniosła doskonałe rezultaty. Podobnie jest w przypadku wspólnego malowania Ryszarda Hungera i Piotra Kotlickiego. Jak pisze Adrianna Michalska (2023: 240), dla tego duetu artystycznego: „Rozmowy o sztuce, wzajemne wizyty w pracowniach i wspólne zajęcia ze studentami zaowocowały przenikaniem się również na polu sztuki. Stało się ono niesamowitym obszarem eksploracji, laboratorium idei, w którym nieustannie trwa proces twórczy i wyłaniają się wizje oraz koncepcje podążających odmienną ścieżką artystów”. Początek wspólnych działań malarskich to przełom lat 2017-2018. Profesor Ryszard Hunger malował zrytmizowane kompozycje geometryczne a równocześnie czuł potrzebę powrotu do spontanicznego gestu malarskiego. Piotr Kotlicki odwrotnie, podjął próbę wprowadzenia rygorów i kontrastów geometrycznych. Obu zafascynowało pytanie cóż stanie się, gdy połączymy w jednej pracy tak różne działania? Czy powstanie dzieło przypadkowe czy raczej konglomerat ich różnych wrażliwości i sposobów rozumienia świata? Czy tak stworzona praca będzie zaburzona i niekoherentna czy raczej odkrywcza i świeża?
Na te pytania odpowiada wystawa pt. Przenikanie – dzieło niezwykłego teamu twórczego – Ryszarda Hungera i Piotra Kotlickiego. Pozornie to związek mistrza i ucznia, których znajomość a potem wieloletnia przyjaźń rozpoczęła się blisko ćwierćwiecze temu w łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych. A jednak tak naprawdę to współdziałanie niezależnych, zapełnienie innych osobowości malarskich. Pracując wspólnie, inspirują się wzajemnie, pomimo iż wychodzą z innych pryncypiów twórczych. Bowiem prace Profesora Ryszarda Hungera od lat niezmiennie cechuje rygor geometrii, podczas gdy ekspresyjne obrazy Piotra Kotlickiego są swoistą emanacją ruchu Neue Wilde lub tragicznych postaci ludzkich wyniesionych z lekcji malarstwa Francisa Bacona.
Jednakże wiele różnic jest pozornych, bo w przypadku profesora Hungera już od połowy lat 70. XX wieku pojawiały się obrazy z dziwnymi, niedomalowanymi elementami lub tajemniczymi, ekspresyjnymi postaciami bez twarzy (np. w słynnej serii „Okien” – Okno VII, Okno XVII, Okno XVIII – w kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi). Podobnie jako wkraczające do świata sztuki przedstawiającej można odbierać prace Hungera z lat 90. Pisał o tym zjawisku Grzegorz Sztabiński: „Odbiorca nie ma więc pewności, czy to, co widzi jest tylko malarsko zorganizowaną płaszczyzną, czy też ukazany został wizerunek jakiejś rzeczywistości” (Sztabiński 2008: 127). Taki też charakter –„poszukiwania wizerunku rzeczywistości” ma wspólna praca obu artystów pt. Lunatyk (2023). Zazwyczaj wzajemne inspiracje prezentowane na ekspozycji są bardziej subtelne – tak jak niewielkie elementy geometrii wprowadzone przez Kotlickiego w pracach Wyciek i Pogłos (obie z 2023 r.) czy zamaszysty, skłębiony wir szaro-stalowej farby w pracy Przenikanie III (2020) Hungera. Substancja malarska ulega resorpcji, przesączając się przez elementy obrazów od Hungera do Kotlickiego i od Kotlickiego do Hungera, jest wchłaniana i rekonceptualizowana. Geometria staje się gestem malarskim, a gest zamiera w geometrycznej ramie. Eksperymenty i poszerzanie preferowanych form, akceptowanie różnorodność i poszukiwanie tego, co wspólne. Wszytko to daje zupełnie nową jakość barw, połączeń i ekspresji… Staje się bodźcem do artystycznych poszukiwań, w których style stosowane przez obu artystów muszą się przeplatać. A jak mówił w jednym z wywiadów przywołany już Francis Bacon: „Czyż nie jest tak, że chcemy przedstawienia jak najbardziej rzeczywistego, a zarazem głęboko sugestywnego, głęboko odblokowującego przeżycie inne niż wiarygodne przedstawienie przedmiotu, który mamy opisać? Czyż nie o to chodzi w całej sztuce?” (Kusztra 2003).
Aneta Pawłowska – kurator
Ryc. 3. Ryszard Hunger, Przenikanie III / Interpenetration III, 110 x 130 cm, 2020
Ryc. 4. Piotr Kotlicki, Prawie pełnowymiarowe boisko /Almost full-sized football pitch, 25 x 25 cm, 2018
Ryc. 5. Ryszard Hunger, Przenikanie III, 50 x 130 cm, 2019
Ryc. 6. Piotr Kotlicki, Trzewia, 30 x 24 cm, 2017