PROFIL PRACOWNIKA: Mariusz Sokołowicz

PROFILE SPOŁECZNOŚCIOWE

CZYM SIĘ ZAJMUJĘ

Urbanista-ekonomista, badający gospodarki miast i regionów oraz sposoby poprawy skuteczności ich funkcjonowania.

BIOGRAM

Urodzony w Łodzi. Profesor Uniwersytetu Łódzkiego i miejski działacz społeczny. Urbanista-ekonomista, badający gospodarki miast i regionów oraz sposoby poprawy skuteczności ich funkcjonowania. Członek Regional Studies Association, European Regional Science Association, Towarzystwa Urbanistów Polskich, Ukraińskiej Akademii Nauk Ekonomicznych. Autor i redaktor ponad 80 publikacji poświęconych problematyce ekonomii miejskiej. Senator Uniwersytetu Łódzkiego w kadencjach 2020-2024 oraz 2024-2028. Przez kilka lat pracował jako zarządca i doradca na rynku nieruchomości. Był społecznym współautorem Strategii Rozwoju Ulicy Piotrkowskiej na lata 2009-2020 a w latach 2009-2013 jako urzędnik samorządowy był odpowiedzialny za jej rewitalizację. Swoje wiedzę i doświadczenie pogłębia podczas staży zagranicznych, m.in. do Francji, Włoch, Niemiec, Rosji, Ukrainy, Czech i Słowacji. W wolnych chwilach dużo czyta i trochę pisze. Jego pasją są podróże, szczególnie motocyklowe.

Przebieg kariery naukowej | Career:

  • 05.2017-obecnie – profesor Uniwersytetu Łódzkiego
  • 11.2016-obecnie – doktor habilitowany nauk ekonomicznych w dyscyplinie ekonomia
  • 11.2009-04.2017– adiunkt w Instytucie Gospodarki Przestrzennej, Katedrze Gospodarki Regionalnej i Środowiska
  • 09.2003-06.2006 – studia doktoranckie na Uniwersytecie Łódzkim – uzyskany doktorat nauk ekonomicznych, więcej
  • 10.1998-06.2003 – gospodarka przestrzenna – studia magisterskie na Uniwersytecie Łódzkim

ZAINTERESOWANIA

Specjalizacja:

Gospodarka przestrzenna, ekonomika miast i regionów – perspektywa instytucjonalna, laboratoria miejskie

Główne prowadzone przedmioty:

  • Podstawy gospodarki przestrzennej
  • Marketing terytorialny

Prowadzone seminaria:

  • Laboratoria miejskie w praktyce i w badaniach - innowacyjne podejście do rozwoju miast i regionów (USM)
  • Naprawianie miast i regionów przez mieszkańców i dla mieszkańców. Dobre praktyki (USM)
  • Innowacyjne podejścia w gospodarce nieruchomościami (USM)
  • Seminarium doktorskie: studia miejskie i regionalne, ekonomia instytucjonalna a rozwój terytorialny, ekonomia sektora publicznego w samorządzie terytorialnym, eksperymenty w przestrzeniach miast i regionów (dyscypliny: ekonomia i finanse oraz geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna)

OSIĄGNIECIA

Wybrane publikacje:

  • Sokołowicz, M. E. (2024). Pochwała złotego środka, czyli o rozwiązaniach pośrednich w gospodarce przestrzennej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, https://doi.org/10.18778/8331-426-6, pobierz
  • Matera, R., & (2023)., Sokołowicz, M. E., Does history affect regional resilience in the long term? Path-dependence lessons from Poland. W Resilience and Regional Development. New Roadmaps (ss. 127–147). Edward Elgar.
  • Sokołowicz M.E., Nowakowska, A., & Ciarkowski, B. (2023). The Ambiguous Legacy of Socialist Modernist Architecture in Central and Eastern Europe. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003299172
  • Sokołowicz M.E., Lewandowska-Gwarda K., Przygodzki Z. (2022). Is the grass elsewhere really greener? A study on the place marketing activity of Polish self-governments. Bulletin of Geography. Socio-economic Series, nr 57: 7–21. http://doi.org/10.12775/bgss-2022-0020
  • Sokołowicz, M. E. (2022). Wartościowanie niejednoznacznego dziedzictwa modernizmu w mieście na przykładzie stacji kolejowej Warszawa Ochota. Studia Regionalne i Lokalne, 1(87), 86–107. https://doi.org/10.7366/1509499518706
  • Sokołowicz M.E. (2021). Wspólne, czyli czyje? Kilka uwag o miejskich dobrach wspólnych. W: Miasto wobec wyzwań. Gdynia: UrbanLab Gdynia, ss. 225-241, pobierz
  • Sokołowicz M.E. (2020). Siła przekonywania. Wykorzystanie ekonomii behawioralnej i architektury wyboru w działaniach na rzecz ochrony środowiska w samorządach. "Przegląd Geograficzny" 92(4), ss. 569-589, DOI: doi.org/10.7163/PrzG.2020.4.6, pobierz
  • Kowalski, K., Matera, R., & Sokołowicz, M. E. (2020). The Role of Immigrants in the ‘Take-Offs’ of Eastern European ‘Manchesters’. Comparative Case Studies of Three Cities: Lodz, Tampere and Ivanovo. "Journal of Migration History" 6(3), pp. 269-299. DOI: https://doi.org/10.1163/23519924-00603001
  • Sokołowicz M.E., Przygodzki Z. (2020). The value of ambiguous architecture in cities. The concept of a valuation method of 20th century post-socialist train stations. "Cities" 104, pp. 2-15, download
  • Sokołowicz M.E. (2019). Student cities or cities of graduates? The case of Lodz and its students declared preferences. "Population, Space and Place", vol. 25 (2), e2177. DOI: 10.1002/psp.2177, download
  • Sokołowicz M.E. (2015). Rozwój terytorialny w świetle dorobku ekonomii instytucjonalnej. Przestrzeń - bliskość - instytucje. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, ISBN: 978-83-7969-785-4, download

Projekty naukowe | Projects:

  • 01.2020-12.2022 – "Erasmus Goes Green" – Erasmus+ Key Action 2; 21.380 EUR; więcej
  • 05.2022-04.2023 – The Regional Studies Association Network on Citizen Entrepreneurship; 10.000 GBP; więcej
  • 01.2018-12.2021 – Innovative materials and techniques for the conservation of 20th century concrete-based cultural heritage (InnovaConcrete); nr projektu: 760858; 6 916 287,50 EUR (budżet dla UŁ: 182 268,75 EUR); więcej
  • 01.2016-12.2017 – Innovative Strategies of Territorial Development of V4: Experience For Ukraine; Instytucja finansująca projekt: International Visegrad Fund (Międzynarodowy Fundusz Wyszechradzki); nr projektu: 61450002; 48.000,00 PLN
  • 01.2015-12.2016 – EkoMiasto. Kształcenie na rzecz zrównoważonego, inteligentnego i partycypacyjnego rozwoju miast", finansowany w ramach Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego ze środków norweskich oraz środków krajowych, nr FSS/2014/HEI/W/0081, 450 086,00 PLN
  • 01.03.2013+30.09.2015 – Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST – Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2., Poddziałanie 5.2.2., Lider projektu: Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Partner: Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania
  • 05.2013-03.2015 – kierownik na Polskę projektu badawczego w 7. Programie Ramowym Unii Europejskiej w Zakresie Badań i Rozwoju Technologicznego pt. Funkcjonowanie lokalnych systemów produkcyjnych w warunkach kryzysu gospodarczego (analiza porównawcza i benchmarking w wybranych krajach UE oraz krajach trzecich) (FPT.PEOPLE-2011 l.IRSES – nr grantu 295050, akronim FOLPSEC)
  • 10.2010-07.2011 – ekspert-ankieter z ramienia PARP w projekcie NGPExcellence Cluster Excellence in the Nordic Countries, Germany and Poland – międzynarodowym benchmarkingu klastrów w krajach nordyckich, Niemczech i w Polsce
  • Uczestnictwo w pracach badawczych, realizowanych w ramach Grantu Ministerstwa Nauki Szkolnictwa Wyższego nr 1867/H03/2007/32 pt. "Budowanie zdolności innowacyjnych polskich regionów", pod kierunkiem dr Aleksandry Nowakowskiej
    Projekt badawczy KBN: „Proces terytorializacji dużych przedsiębiorstw i jego znaczenie dla rozwoju regionu na przykładzie województwa łódzkiego”. Grant KBN nr 2H 02C 02225
  • Projekt badawczy KBN: „Zróżnicowanie przestrzenne procesów transformacji społeczno-gospodarczej w regionie łódzkim”; Grant KBN nr 1H 02C 00226

Staże i szkolenia | Internships and courses:

  • 05.2013-07.2013 – staż w Instytucie Ekonomii i Inżynierii Przemysłowej Syberyjskiego Oddziału Rosyjskiej Akademii Nauk, 17, Ac. Lavrentieva Avenue, 30090, Nowosybirsk, Rosja
  • 01.2003-10.2003 – kurs i praktyki w zakresie zarządzania nieruchomościami, zakończone egzaminem państwowym i uzyskaniem licencji zawodowej Zarządcy Nieruchomości, nr 13394, pobierz

Nagrody i wyróżnienia | Prizes:

  • 2017 – Medal Brązowy Prezydenta RP za Długoletnią Służbę
  • 2012 – Nagroda JM Rektora Uniwersytetu Łódzkiego II stopnia (zespołowa), za książkę pt. Region w gospodarce opartej na wiedzy, Kapitał ludzki-innowacje-korporacje transnarodowe
  • 2011 – Nagroda JM Rektora Uniwersytetu Łódzkiego III stopnia (zespołowa) za cykl publikacji pt. Łódzka metropolia...
  • 2009 – Nagroda JM Rektora Uniwersytetu Łódzkiego III stopnia, za książkę pt. Region wobec procesów globalizacji - terytorializacja przedsiębiorstw międzynarodowych (na przykładzie regionu łódzkiego)
  • 2007.10.22 – Nagroda Marszałka Województwa Łódzkiego w konkursie na najlepsze prace doktorskie, magisterskie i dyplomowe tematycznie związane z województwem lódzkim, za pracę doktorską pt. Region wobec procesów globalizacji - terytorializacja przedsiębiorstw międzynarodowych (na przykładzie regionu łódzkiego)
  • Nagroda za zajęcie III miejsca w konkursie referatów, za referat pt. "Image of the city in the context of strategic management", wygłoszonym na konferencji "Rozwój miast w oczach młodych" we Lwowie (marzec 2006)
  • Pierwsza nagroda w konkursie pt. "Promocja miasta Łodzi", organizowana przez Urząd Miasta Łodzi (wspólnie z J. Czupryńskim, czerwiec 2001)

Udział w organizacjach | Membership in organizations:

  • Członek European Regional Science Association – Sekcja Polska, więcej
  • Członek Regional Studies Association, więcej
  • Członek Międzynarodowej Grupy Badawczej PGV – Pays du groupe de Vysegrad, więcej
  • Członek Towarzystwa Urbanistów Polskich, więcej

Ekspertyzy i opracowania dla praktyki | Applicable projects:

  • 12.2022 – Zintegrowany system zarządzania infrastrukturą miejską, komunikacji z mieszkańcami i zapewnienia usług publicznych w zakresie ruchu drogowego, bezpieczeństwa, zdrowia oraz ochrony środowiska naturalnego w Tomaszowie Mazowieckim. Podręcznik dobrych praktyk i doświadczeń projektowych
  • 03.2021-12.2021 – Szacowanie skali i rozkładu przestrzennego śladu węglowego programu mobilności akademickiej Erasmus: Erasmus Goes Green. (2021). Assessment of the transport-related carbon footprint of the Erasmus+ programme, pp. 78-205, pobierz
  • 12.2019-01.2020 – Nowakowska A., Sokołowicz M.E., Rzeńca A., Boryczka E.M. (2020). Plan rozwoju rozwiązań smart city w Tomaszowie Mazowieckim. Opracowanie wdrożeniowe w projekcie „HUMAN SMART CITIES. Inteligentne miasta współtworzone przez mieszkańców”
  • 01.2016-11.2016 – Nowakowska A., Rzeńca A., Sokołowicz M.E., Boryczka E.M., Kaźmierska S., Zasina J., Plesińska K. Skórzak B. (2016). Lokalny program rewitalizacji miasta Rawa Mazowiecka na lata 2016-2025, pobierz
  • 01.2014-09.2014 – Strategia Makroregionu Polski Centralnej 2030 - ekspert, współautor dokumentu
  • 01.2012-06.2012 – opiekun badania pt. "Oferta kulturalna Łodzi. I Edycja", red. J. Zasina, M. E. Sokołowicz, M. Feltynowski, Katedra Gospodarki Regionalnej i Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012, pobierz
  • Urząd Miasta Łodzi – kierownik Oddziału Obsługi Piotrkowskiej (zarządzanie centrum miasta, w ramach realizacji Strategii Rozwoju Ulicy Piotrkowskiej 2009-2020) – kierownik projektu modernizacji ul. Piotrkowskiej
  • ekspert – ankieter z ramienia PARP w projeckie "NGPExcellence Cluster Excellence in the Nordic Countries, Germany and Poland" - międzynarodowym benchmarkingu klastrów w krajach nordyckich, Niemczech i w Polsce (2011), pobierz
  • ekspert – konsultant merytoryczny z ramienia PARP do spraw realizacji Benchmarkingu klastrów w Polsce 2010. Wykonawca benchmarkingu: Deloitte Business Consulting S.A. pobierz [PL]; pobierz [EN]
  • współautor Metodologii benchmarkingu klastrów w Polsce, projekt realizowany na zlecenie PARP
  • współrealizator projektu badawczego pt. Identyfikacja klastrów w Polsce. Mapa klastrów w Polsce 2008
  • 10.2009 - 06.2010 – opiekun V edycji badań „Wizerunek Łodzi w oczach studentów łódzkich uczelni wyższych”, pobierz
  • 12.2009 - 06.2010 – opiekun badania pt. „Preferencje transportowe studentów łódzkich uczelni”, realizowanego wspólnie z Fundacją Normalne Miasto – FENOMEN. Badanie w formie ankiety audytoryjnej zrealizowano w okresie od 1 lutego do 30 kwietnia 2010 roku, na próbie 1.030 studentów Uniwersytetu Łódzkiego, Politechniki Łódzkiej oraz Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, pobierz
  • Uczestnictwo w pracach zespołu opracowującego Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Andrespol, czerwiec-grudzień 2007
  • Listopad 2006-maj 2007 – opiekun III edycji badań "Wizerunek Łodzi w oczach studentów łódzkich uczelni wyższych", realizowanych przez Studenckie Koło Naukowe Spatium
  • Udział w przygotowaniu diagnozy rozwoju społeczno-gospodarczego województwa łódzkiego, na potrzeby aktualizacji Strategii Województwa Łódzkiego, lipiec – grudzień, 2005

Artykuły popularno-naukowe / Other papers:

  • Sokołowicz M.E. (2021). Supermiasta i Superregiony 2040. W Łódzkiem trzeba poprawić jakość życia i zdrowia mieszkańców. wyborcza.pl. 5 kwietnia 2021, pobierz
  • Wypowiedź do książki W. Góreckiego i B. Józefiaka (2020). Łódź. Miasto po przejściach. Kraków: Wydawnictwo Czarne
  • Wypowiedź do artykułu Gryn M. (2020). Susza nasza powszechna. "Wspólnota" 30 maja 2020, ss. 24-27http://www.region.uni.lodz.pl/wgrane_pliki/wspolnota-susza-sokolowicz.pdf
  • Sokołowicz M.E. (2020). Miasto jak laboratorium. Serwis "Człowiek" portalu Polskiej Agencji Prasowej "Nauka w Polsce", pobierz
  • Sokołowicz M.E. (2020). Samorządy zdały pierwszy test wobec epidemii, ale będą kolejne. Serwis samorządowy Polskiej Agencji Prasowej, pobierz
  • Sokołowicz M.E. (2020). Nie tylko ludzie mogą być inteligentni. Miasta również. Blogosfera Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego, pobierz
  • Sokołowicz M.E., Rzeńca A. (2018). Najpierw próba. Eksperci: jak kształtować nowe nawyki transportowe. Serwis samorządowy Polskiej Agencji Prasowej
  • Sokołowicz M.E., Rzeńca A. (2018). Kontrola efektów. Eksperci o działaniach na rzecz poprawy jakości powietrza. Serwis samorządowy Polskiej Agencji Prasowej
  • Sokołowicz M.E. (2017). Dlaczego wspieram protest na Uniwersytecie Łódzkim (i każdym innym w Polsce). „Liberté”, pobierz
  • Sokołowicz M.E., Rzeńca A. (2018). Zrównoważona mobilność. Efekty zewnętrzne w transporcie i ich internalizacja. Serwis samorządowy Polskiej Agencji Prasowej
  • Sokołowicz M.E. (2017). Dobra wspólne. Nowe podejście czy powrót do istoty miejskości?
  • WYWIAD z M. Rek -Wożniak oraz M.E. Sokołowiczem (2017). Miasto studentów, ale już nie absolwentów. Wysłuchał Szymon Bujalski, "Wyborcza" 15.12.2017
  • Sokołowicz, M. E., Wokół koncepcji zrównoważonego transportu. Ślepe tory polemik, "Kronika Miasta Łodzi", nr 2, Łódź 2013, ss. 17-24; ISSN: 1231-5354, pobierz
  • Sokołowicz M. E., Gdzie się podziała polska polityka przestrzenna?, "ResPublica Nowa", 2012, pobierz
  • Sokołowicz M. E., 10 warunków budowy bezpiecznej Łodzi, [w:] P. Domarecki, M. Szeciński (red.), Łódź przyszłości", Fundacja "Projekt Łódź" - "Polska Dziennik Łódzki", Łódź 2010, s. 167-170
  • Sokołowicz M. E., 10 warunków budowy bezpiecznej Łodzi, "Forum Łódź", dodatek do "Dziennika Łódzkiego" z dnia 20.03.2010, s. 12-13, pobierz
  • Adamiak W., Olejnik E., Sokołowicz, M. E., Łódzka realizacja nowojorskiej wizji, czyli „Zero tolerancji” dla upadającej Pietryny, „Purpose. Przedsiębiorczość w kulturze”, nr 55, luty 2010
  • Sokołowicz M. E., Zintegrowane podejście do rozwoju. Polityka spójności a polityki wspierania konkurencyjności i innowacyjności Unii Europejskiej, [w:] Zintegrowane podejście do rozwoju - rola polityki spójności , Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, czerwiec 2008, s.47-7

Wystąpienia medialne / Media interviews:

  • Ile nas naprawdę kosztują zakupy z odroczoną płatnością? Wystąpienie w programie „Pytanie na śniadanie” w TVP2 w dniu 26.10.2024, oglądaj

  • Noble 2024. Nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Udział w panelu ekspertów TVP Nauka w dniu 14.10.2024, oglądaj
  • Rozmowa z red. Jackiem Tokarczykiem o nowych inwestycjach w Łodzi i zmianach w przepisach planowania przestrzennego w TVP Łódź, 09.02.2024, oglądaj
  • Rozmowa z red. Przemysławem Naze o wyzwaniach budżetów samorządowych na rok2024, „Samorządni” w TVP Łódź, 20.12.2023, oglądaj
  • Rozmowa z red. Elżbietą Grzeszczuk-Chętko w TV TOYA, na temat roli uczelniw mitygacji zmian klimatu w miastach, w programie Środowisko ponad wszystko – studio, oglądaj
  • Pomijanie treści związanych z polityką monetarną w obowiązkowym programie szkół średnich to sprzyjanie analfabetyzmowi ekonomicznemu Polek i Polaków, czytaj
  • Nobel z nauk ekonomicznych. Nasi eksperci w Studiu Noblowskim. Udział w panelu TVP Nauka w dniu 10.10.2022, oglądaj
  • Ranking miast najlepszych do życia. Wypowiedź dla TVN24 z dnia 19 czerwca 2022, pobierz
  • Rozmowa z red. Magdaleną Zbrojewską o utrzymaniu czystości w mieście dla programu "Łódzkie sprawy" w TVP Łódź, 21.05.2022, oglądaj (minuta 10:07)
  • Rozmowa z red. Magdaleną Zbrojewską o roli osiedli jako jednostekpomocniczych Łodzi dla programu „Samorządni” w TVP Łódź, 27.4.2022, oglądaj (minuta 25:45)
  • Już nie tylko Ukraińcy i Rosjanie. Polskie spółki też zainteresowane kupnem Sukcesji. Wypowiedź dla „Gazety Wyborczej. Łódź” z 9 marca 2022, pobierz
  • Jak pandemia wpłynęła na miasta? Rozmowa z red. Markiem Krzciukiem w programie „Prześwietlenie” dla TV TOYA, 22.11.2021
  • Jeden z najbardziej monumentalnych budynków w Łodzistoi pusty. Co dalej z gmachem PKO BP? Wypowiedź dla red. P. Rutkiewicza zGazety Wyborczej o. w Łodzi, 01.11.2021, czytaj
  • Łódzki Budżet Obywatelski do zmiany? Ekspert UŁ:"Miasto traktuje go jak plebiscyt"; rozmowa z red. Leną Gontarek dla GazetyWyborczej o. w Łodzi, 07.12.2021, czytaj
  • Alarm dla klimatu; rozmowa z red. Elżbietą Grzeszczuk-Chętko z TV TOYA w programie „Punkt Widzenia”, 29.10.2021, oglądaj
  • Dyskusja na antenie Radia Łódź na temat planu zagospodarowaniaprzestrzennego dla osiedla Wzniesień Łódzkich, 22.10.2021, słuchaj
  • Sukcesja w trybie "lex deweloper"? Ekspert: „Dlacentrum są dwie możliwości”; rozmowa z red. Pawłem Rutkiewiczem dl a GazetyWyborczej o. w Łodzi, 09.10.2021, czytaj
  • Rozmowa nt. roli ogródków działowych w miastach dla programu TVP „GłosRegionów”, 11.07.2021, oglądaj (minuty 11:00-15:50)
  • Praca w Łodzi dla każdego czy tylko dla niektórych?Łódź płynie w dobrym kierunku, choć z przeszkodami; udział w debacie„Gazety Wyborczej”, 10.02.2022, czytaj
  • Łódź to trzecie zielone miasto w Polsce. "Iluzoryczny obraz" czy realny kierunek? - z prof. UŁ Mariuszem SOKOŁOWICZEM rozmawia red. Lena Gontarek. "Gazeta Wyborcza" 21.06.2021 (e-wydanie), czytaj
  • Nie ma nic złego w byciu przeciętnym! - z prof. UŁ Mariuszem SOKOŁOWICZEM rozmawia Błażej CIARKOWSKI. "Architektura & Biznes" 06/2021, ss. 130-139, czytaj
  • Sokołowicz M.E. (2020). Co się ciągnie za Erasmusem? |wywiad| "Europa dla Aktywnych" nr 4/2020, ss. 42-43, czytaj
  • Dyskusja na antenie TVP3 Łódź na temat wizerunku Łodzi, 05.09.2019, oglądaj
  • Dyskusja na antenie Radia Łódź na temat "zielonego" EXPO w Łodzi, 24.06.2019, oglądaj
  • Dyskusja na antenie Radia Łódź na temat budżetu obywatelskiego w Łodzi, 09.01.2019, oglądaj
  • Dyskusja na antenie TVP3 Łódź na temat przebudowy placu Wolności w Łodzi, 19.12.2018, oglądaj

KONTAKT I DYŻURY

POW 3/5 90-255 Łódź

DYŻURY CYKLICZNECZWARTEK


10:00 - 11:00Pokój D103

 

WTOREK


09:00 - 10:00Pokój D103

 

Dziekanat: 42-635-53-56

Katedra: 42-665-57-50

POW 3/5 pokój: B301 (Katedra)/ D107 (Dziekanat) 90-255 Łódź

DYŻURY CYKLICZNECZWARTEK


15:00 - 16:30|Dyżur zdalnyPokój D316a lub D103