PROFIL PRACOWNIKA: Adrianna Szczerba

Dr Adrianna Szczerba w 2005 roku ukończyła archeologię na Uniwersytecie Łódzki, otrzymując tytuł magistra oraz wyróżnienie: „Medal za chlubne studia” (przyznany uchwałą Senatu Akademickiego Uniwersytetu Łódzkiego).

W 2006 r. odbyła półroczny staż w Śląskim Wojewódzkim Oddziale Służb Ochrony Zabytków w Katowicach, Delegatura w Częstochowie.

W latach 2006–2010 była doktorantką i stypendystką stacjonarnych Studiów Doktoranckich na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie archeologii uzyskała 24 czerwca 2010 r.

W 2016 r. ukończyła roczne studia podyplomowe na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego w zakresie: tłumaczenia specjalistyczne.

Od 2009 r. pracuje w Katedrze Archeologii Historycznej i Bronioznawstwa Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego (od 1 stycznia 2011 na stanowisku adiunkta).

Historia archeologii polskiej w 19 i 20 wieku, ze szczególnym uwzględnieniem takich zagadnień jak:

• badania nad początkami państwa polskiego: mit, tradycja, historiografia
• Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego (1949-1953)
• 19-wieczne kolekcjonerstwo archeologiczne
  
• społeczne i ideologiczne funkcje polskiej archeologii w 19 i 20 wieku
• historia badań archeologicznych w Królestwie Polskim (1815 - 1918)
• dzieje łódzkiego ośrodka archeologicznego

Historiografia archeologiczna

Dzieje Uniwersytetu Łódzkiego

Nauka polska w czasach PRL

Udziała w grantach i projektach

Projekty w toku realizacji:

---

Od 2016 roku Słownik polskich archeologów, którego pomysłodawcami i głównymi wykonawcami są Prof. dr hab. Stefan K. Kozłowski (1939–2022) i Prof. dr hab. Karol Szymczak. Słownik ukaże się w ramach projektu badawczego Polskiej Akademii Umiejętności nr UMO-0333/NPRH7/H11/86/2018 pt.: „Słowniki biograficzne uczonych polskich” (kierownik projektu: Prof. Andrzej K. Wróblewski), wykonawca.

2022–2026 Leksykon archeologii katyńskiej (1990–2015); grant Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki Ministerstwa Edukacji i Nauki, wykonawca (nr 0248/NPRH9/H11/88/2021).

Od 2022 roku 19-wieczne kolekcje archeologiczne w polskich muzeach, ze środków Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego

Projekty zrealizowane:

wrzesień 2017 – październik 2018 Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego (1949–1953): geneza, działalność, znaczenie, grant w ramach konkursu Miniatura 1 Narodowego Centrum Nauki, kierownik (nr B1711400000786000). Efektem jego realizacji jest książka pt. Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego – geneza, działalność, znaczenie, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego w 2021 roku.

październik 2022 - czerwiec 2023 Mistrzowie Dydaktyki – projekt pozakonkursowy w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, którego celem było podniesienie kompetencji kadry akademickiej w zakresie stosowania w kształceniu nowoczesnych, innowacyjnych metod dydaktycznych, takich jak tutoring (nr MNiSW/2020/312/DIR/KH), uczestnik.

Wybrane publikacje:

Książki:

2012. Problem ochrony zabytków archeologicznych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej pod panowaniem rosyjskim, Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. ISBN 978-83-9335-869-4 [287 stron] (na podstawie rozprawy doktorskiej)

2015. Szkoła Zgromadzenia Kupców miasta Łodzi (1898–1939), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. ISBN 978-83-7969-793-9, e-ISBN 978-83-7969-794-6 [224 stron] (książka została wyróżniona Nagrodą III Stopnia Rektora Uniwersytetu Łódzkiego).

2019. Dom uczonych. Dzieje kamienicy przy ul. Uniwersyteckiej 3 w latach 1945–2018, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. ISBN 978-83-8142-151-5, e-ISBN 978-83-8142-152-2 [288 stron]

2021. Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego (1949-1953): geneza, działalność, znaczenie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. ISBN 978-83-8220-667-8 (książka), e-ISBN 978-83-8220-668-5 (ebook) [360 stron] (książka została wyróżniona Nagrodą I Stopnia Rektora Uniwersytetu Łódzkiego).

Rozdziały w monografiach:

2010. Rzecz o niezwykłych kobietach (Działalność archeologiczna Marii Butrymówny i Katarzyny Skarżyńskiej), [w:] Terra Barbarica. Studia ofiarowane Magdalenie Mączyńskiej w 65. rocznicę urodzin. Monumenta Archaeologica Barbarica, Series Gemina, Tomus II, Łódź-Warszawa, ISBN 978-83-928887-5-8 (IA UŁ), ISBN 978-83-927585-1-8 (Fundacja MAB), s. 813-817.

2011. Przyczynek do dziejów kolekcjonerstwa i muzealnictwa polskiego. Wystawy starożytności w Królestwie Polskim, [w:] Sztuka Polski Środkowej – Studia V, red. P. Gryglewski, E. Kubiak, K. Stefański, Księży Młyn. Dom Wydawniczy, Łódź, s. 119-128 (na podstawie rozprawy doktorskiej)

2011. (wspólnie z M. M. Blombergową) Wydział II Nauk Historycznych i Społecznych, [w:] Wydziały Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 1936–2011, red. W. Krajewska, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, s. 31-53.

2014. Problem ochrony zabytków archeologicznych na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (pod panowaniemrosyjskim) w XIX i na początku XX w., [w:] Dziedzictwo Kresów. Kultura – Narody – Wyznania, red. I. Kozimala, A. Królikowska, B. Topij-Stempińska, Akademia Ignatium, Wydawnictwo WAM, Kraków, ISBN 978-83-7614-186-2 (Ignatianum) ISBN 978-83-277-0166-4 (WAM), s. 11-22.

2014. Mapy archeologiczne zachodnich guberni Imperium Rosyjskiego, [w:] Z Dziejów Kartografii, Tom XVIII. Dawne mapy jako źródła w badaniach geograficznych i historycznych, red. B. Konopska, J. Ostrowski, Warszawa, ISBN: 978-83-86062-18-8 ISBN: 978-83-60024-19-5, s. 237-250.

2016. (wspólnie z L. Domańską),Archeologia w Uniwersytecie Łódzkim – zarys dziejów, [w:] Nasi mistrzowie, red. M. Rybicka, M. Rzucek, Instytut Archeologii UR, Rzeszów, ISBN 978-83-65627-03-2, s. 285-304.

2016. Nie tylko szablą… Rola archeologii w utrzymaniu tożsamości narodowej Polaków w okresie zaborów, [w:] W walce o wolność i niepodległość Polski, red. D. Litwin-Lewandowska, K. Bałękowski, Wydawnictwo Naukowe Tygiel sp. z o.o., Lublin, ISBN 978-83-65598-06-6, s. 22-36.

2016. Udział łódzkiego ośrodka archeologicznego w badaniach milenijnych, [w:] Archaeologia et Pomerania. Studia ofiarowane prof. Tadeuszowi Grabarczykowi w 70. rocznicę urodzin i w 45-lecie pracy naukowo-dydaktycznej, Łódź, ISBN, 978-83-944066-2-2, s. 275-282.

2017. Zainteresowania archeologiczne w rodzinie Tyszkiewiczów z linii litewskiej i białoruskiej, [w:] Wielkie rody na ziemiach polsko-litewskich w XVI-XX wieku, Wielkie rody. Procesy, red. N. Kasparek, T. Zych, M. Klempert, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn-Tarnobrzeg, ISBN 978-83-65171-74-0, s. 206-225.

2017. Kolekcjonerstwo i muzealnictwo archeologiczne na ziemiach polskich przed I wojną światową, [w:] Nie tylko krzemienie – Not only flints. Studia ofiarowane prof. Lucynie Domańskiej w 45-lecie pracy naukowo-dydaktycznej i w 70. rocznicę urodzin, red. A. Marciniak-Kajzer, A. Andrzejewski, A. Golański, S. Rzepecki, M. Wąs, Instytut Archeologii UŁ: Łódzka Fundacja Badań Naukowych: SNAP Oddział w Łodzi, Łódź, ISBN 978-83-944066-9-1, s. 518-525 (wersja polska angielskiego artykułu z tego samego roku)

2018. From the history of Polish archeology. In the search for the beginnings of Polish nation and country, [in:] Between History and Archaeology. Papers in honour of Jacek Lech, ed. D. H. Werra, M. Woźny, Archeopress Archaeology, Oxford, ISBN -13 978-1784917722,s. 355-361.

Artykuły:
2012. Prawno-administracyjna ochrona zabytków archeologicznych w Królestwie Polskim, „Analecta. Studia i materiały z dziejów nauki”, R XXI, nr 1-2, s. 123–139 (w oparciu o pracę doktorską)
2012. Spotkanie poświęcone pamięci Profesora dr. hab. Andrzeja Abramowicza, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, Tom 57, nr 3-4, s. 387.
2013. Rola rosyjskich zjazdów archeologicznych w dyskusji nad ochroną zabytków w Imperium Rosyjskim w XIX i na przełomie XIX i XX wieku, „Analecta. Studia i materiały z dziejów nauki”, R XXII, z. 1-2, s. 147–166.
2015. Z dziejów polskiej archeologii. Fałszywe zabytki runicznego pisma słowiańskiego, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” XXIV, nr 1, s. 7-44.
2015. U źródeł prehistorii. Międzynarodowe Kongresy Antropologii i Archeologii Prehistorycznej (1866–1912), „Матеріали і Дослідження з Археології Прикарпаття і Волині”, Випуск19, Львів: Ін-т українознавства ім. І. Крип’якевича НАН, c. 426-431.
2017. Antiquarian and archeological collections and museums in Poland since 1918 – a thematic outline, “Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині”, Вип. 21, Львів: Ін-т українознавства ім. І. Крип’якевича НАН, c. 175-181.
2017. Powołanie Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego, "Przegląd Archeologiczny", Vol. 65, pp. 13-18 .
2017. Pionierki archeologii, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, R. 62, nr 4 s. 129-150.
2018. Badania nad początkami państwa polskiego 1948–1966: nauka i polityka, „Вісник Вісник Харківського національного університету імені В. Н. Каразіна. Серія: Історія”, Вип. 54, c. 105-113.
2019. Urban archaeology in the activities of the Managment of Research on the Beginnings of the Polish state (1949–1953), “Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині”, Вип. 23, Львів: Ін-т українознавства ім. І. Крип’якевича НАН, c. 379-387.
2022. O zaangażowaniu Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego (1949–1953) w badania ratownicze na terenie Nowej Huty, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, t. 67, nr 1, s. 149-156.