Najwyższym wyróżnieniem dla profesora Uniwersytetu Łódzkiego jest odnowienie doktoratu w jego macierzystej uczelni. Niewątpliwie prof. dr hab. Violetta Krawczyk-Wasilewska należy do osób godnych tego wyróżnienia. Pani Profesor bowiem, począwszy od filologicznego oglądu folkloru, zaczęła traktować folklorystykę jako samodzielną dyscyplinę historyczno-społeczną, a ostatnie dwie dekady swoich badań poświęciła poszukiwaniom wychodzącym poza tradycyjne ramy, sięgając ku orientacji eko-antropologicznej, biokulturowej oraz medioznawczej.

Kariera naukowa Pani Profesor związana jest bezpośrednio i ściśle z Łodzią oraz Uniwersytetem Łódzkim. Violetta Krawczyk-Wasilewska w latach 1962–1967 studiowała polonistykę, uzyskując dyplom magistra filologii polskiej za pracę magisterską pt. Folklor w twórczości Stanisława Czernika. Po studiach rozwijała swoje zainteresowania dzięki zatrudnieniu w łódzkim Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym (1968–1973), łącząc pracę zawodową asystenta muzealnego z pogłębianiem wiedzy interdyscyplinarnej. Jesienią 1972 r. obroniła interdyscyplinarną pracę doktorską, której tytuł brzmi: Echa konfliktów klasowych dawnej wsi w folklorze terenu obecnego województwa łódzkiego, a której promotorem był prof. dr hab. Bohdan Baranowski.

Po doktoracie, w 1973 r. została zatrudniona na stanowisku adiunkta w Zakładzie Literatury Nowożytnej UŁ na Wydziale Filologicznym. Kontynuowała tam działalność naukową, analizując społeczne aspekty folkloru Łodzi i jej regionu, jak również badając teorię i metodologię badań folklorystycznych. 

Kontynuując zainteresowania historią i metodologią folklorystyki, Violetta Krawczyk-Wasilewska odbyła półroczny staż naukowy (1983/1984), studiując i wykładając na Uniwersytecie w Helsinkach – kolebce nowoczesnej folklorystyki europejskiej. Zgromadzone wtedy materiały wzbogaciły Jej rozprawę habilitacyjną Współczesna wiedza o folklorze. Przewód został przeprowadzony na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w 1985 r. Rozprawa habilitacyjna spotkała się z bardzo pozytywnymi recenzjami i jest do dziś regularnie cytowana.

Od 1988 r. Pani Profesor związała się z Wydziałem Filozoficzno-Historycznym UŁ, wykładając na studiach pedagogicznych (prowadzonych wtedy na tym wydziale) antropologię wychowania oraz podkultur dzieci i młodzieży. Był to też okres, w którym do swych badań naukowych nad folklorem włączyła aspekt psychologiczny i pedagogiczny. Prowadziła również studia nad epiką jako świadectwem tradycji kulturowej i literackiej. Skupiła się w sposób szczególny na jej elementach folklorystycznych, zgłębiając recepcję tego gatunku literackiego oraz edytując wybrane eposy z kręgu ugrofińskiego, gruzińskiego i greckiego antyku.

W 1991 r. Pani Profesor objęła kierownictwo Katedry Wychowania Muzycznego UŁ oraz znajdującego się w jej ramach Zakładu Folklorystyki UŁ. Z początkiem lat 90. XX w. zwróciła swe zainteresowania naukowe ku antropologii kulturowo-społecznej w kontekście eko- i bioetyczno-kulturowym. W ramach kierowanego przez Nią od 1991 r. Zakładu Folklorystyki (istniejącego początkowo przy Katedrze Wychowania Muzycznego, a następnie w ramach Katedry Etnologii UŁ) zainicjowała badania kulturowo-ekologiczne oparte na metodologicznym podejściu do folkloru jako ekspresji zbiorowego światopoglądu, manifestującego się w bezpośrednich formach komunikacji w obrębie wytworzonej przez dane społeczeństwo kultury. Takie stanowisko Badaczki pozwoliło traktować folklor jako źródło odzwierciedlające stan potocznej świadomości społecznej, zwłaszcza w aspekcie współczesnych zjawisk cywilizacyjnych. Wynik tych przemyśleń znalazł odzwierciedlenie w międzynarodowej dyskusji na trzech konferencjach pod hasłem Ecology and Folklore (zorganizowanych w latach 1992, 1994 i 1996). Rezultaty owych spotkań oraz wyniki polsko-czeskiego grantu Człowiek i środowisko we współczesnym folklorze, którego była kierownikiem, ukazywały folklor jako wyraz świadomości ekologicznej, stanowiącej relację między stanem a jakością życia społeczności w obliczu zagrożeń cywilizacyjnych, kulturowych, politycznych i moralnych. Takie stanowisko metodologiczne umożliwiło badania nad folklorem jako wyrazem tożsamości kulturowej i etnicznej oraz nad zagadnieniem mentalności w aspekcie transformacji ustrojowej i globalizacji, a zaowocowało m.in. monografią wydaną w roku 2000 pt. AIDS. Studium antropologiczne. Ten innowacyjny charakter badań prowadzonych w Zakładzie Folklorystyki został dostrzeżony przez znanych folklorystów i ekofilozofów, o czym świadczą liczne cytowania tez Pani Profesor w literaturze przedmiotu. 

W 2002 r. wysiłek badawczy Violetty Krawczyk-Wasilewskiej zaowocował nadaniem Jej przez Prezydenta RP tytułu profesora nauk humanistycznych. Awans ten nie stanowił jednak końca Jej wysiłków na niwie nauki, lecz prowadzone przez Nią badania wyszły wtedy daleko poza granice interdyscyplinarnie rozumianej folklorystyki i wkroczyły w obszar transdyscyplinarności. Świadczą o tym artykuły Pani Profesor na temat pandemii COVID-19 i liczne publikacje poświęcone folklorowi politycznemu oraz problematyce tożsamości wobec takich zjawisk, jak globalizacja, integracja europejska czy międzynarodowy terroryzm. Skutkiem docenienia aktywności badawczej prof. Krawczyk-Wasilewskiej było przyznanie Jej w 2003 r. Medalu Tommaso Crudeliego za działalność na rzecz praw człowieka i powierzenie Jej przez Komisję Europejską w 2004 r. funkcji eksperta. 

Do pasji i fascynacji Pani Profesor należy także postęp technologiczny i rozwijająca się kultura digitalna. Jest zwolenniczką upowszechnienia terminu e-foklor. Dała temu wyraz w licznych referatach konferencyjnych, artykułach oraz publikacjach naukowych. Ostatnia Jej książka: E-folklor w dobie kultury digitalnej. Szkice i studia z roku 2016 oraz wersja anglojęzyczna tej publikacji Folklore in the Digital Age: Collected Essays zostały uhonorowane kolejną, piętnastą już w Jej karierze uniwersyteckiej, nagrodą naukową Rektora Uniwersytetu Łódzkiego. Ogółem bibliografia Pani Profesor obejmuje 191 pozycji, w tym 12 książek.


Oprac. prof. dr hab. Maciej Kokoszko