Profesor Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz, twórca i pierwszy kierownik Katedry Cytobiochemii w Uniwersytecie Łódzkim, należy do pierwszej powojennej generacji polskich biochemików. Urodziła się 1 kwietnia 1923 r. w Lidzie (pow. Nowogródek), gdzie mieszkała do końca 1945 roku. W ramach ewakuacji ze wschodnich terenów Polski od 19 grudnia 1945 r. mieszka w Łodzi. Studia wyższe odbyła na Wydziale Stomatologicznym, należącym do 1949 roku do Uniwersytetu Łódzkiego, a następnie na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Łodzi. W roku 1951 uzyskała dyplom lekarza stomatologa, a w 1963 dyplom lekarza medycyny.
Działalność zawodowa Pani Profesor związana była od początku i nieprzerwanie, do przejścia na emeryturę w 1993 roku, z Uniwersytetem Łódzkim i pierwszą w Polsce Katedrą Biochemii utworzoną 1 września 1945 r. na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym przez Profesora Antoniego Dmochowskiego. Profesor Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz zatrudniona została w tej Katedrze 1 stycznia 1950 r., zajmując kolejno stanowiska od zastępcy asystenta do profesora zwyczajnego. Stopień doktora nauk przyrodniczych uzyskała w 1961 roku na podstawie rozprawy z zakresu deoksyrybonukleoprotein trzustki bydlęcej, a stopień naukowy docenta w 1965 roku na podstawie pracy habilitacyjnej nt. deoksyrybonukleoprotein trzustki bydlęcej i niejednorodności histonów tego narządu. Tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk przyrodniczych został Jej nadany w roku 1973, a profesora zwyczajnego nauk przyrodniczych w roku 1986.
Zainteresowania naukowe Profesor Leokadii Kłyszejko-Stefanowicz niemal od początku skoncentrowały się wokół biochemii chromatyny i funkcjonalnej roli białek jądrowych w komórkach prawidłowych i patologicznych. Dzięki własnej pracy badawczej oraz owocnym wysiłkom w zakresie doskonalenia warsztatu metodycznego stworzyła w Uniwersytecie Łódzkim zespół zajmujący się udziałem histonów i białek niehistonowych w strukturze i funkcji aparatu genetycznego wyższych Eukaryota, w procesach różnicowania komórkowego oraz transformacji nowotworowej. Należy podkreślić, że Pani Profesor jest autorem pierwszej w piśmiennictwie polskim monografii pt. „Histony” (PWN 1967), a w Polsce zainicjowała badania białek niehistonowych. W latach 1973-1990 praca nad tymi zagadnieniami była realizowana w ramach problemu węzłowego „Molekularne podstawy procesów życiowych u drobnoustrojów i w organizmach wyższych”, w latach 1975-1990 – Programu Rządowego „Zwalczanie chorób nowotworowych”, a w latach 1992- 1995 – II Polsko-Amerykańskiego Wspólnego Funduszu im. M. Skłodowskiej-Curie przy Ministrze Zdrowia i Opieki Społecznej.
Duży wpływ na Jej pracę miały niewątpliwie staże naukowe odbyte we Francji w Laboratorium Biochemii Nukleoprotein kierowanym przez Profesor Yvonne Khouvine w Institut de Biologie Physico-Chimique w Paryżu oraz w USA w Laboratorium Profesora Lubomira S. Hnilicy w Department of Biochemistry, University of Texas System Cancer Center M.D. Anderson Hospital and Tumor Institute w Houston.
Wielostronne zainteresowania, talent eksperymentatorski, intuicja naukowa, dociekliwość i sumienność zaowocowały znaczną liczbą publikacji i wykształceniem wielu uczniów. Dorobek publikacyjny Profesor Leokadii Kłyszejko-Stefanowicz obejmuje 225 pozycji, w tym 2 książki, 4 monografie, 2 monograficzne rozdziały w książkach wydanych przez CRC Press (USA, 1983, 1989), 92 oryginalne prace twórcze (w tym 50 w czasopismach zagranicznych, a 19 w czasopismach polskich o zasięgu międzynarodowym), 14 artykułów przeglądowych, 95 komunikatów naukowych (w tym 33 na kongresach i zjazdach międzynarodowych) i 16 rozdziałów w skryptach i podręcznikach, a ponadto redakcję 2 skryptów i kolejnych wydań podręcznika do ćwiczeń z biochemii (PWN), przekład z języka angielskiego 4 rozdziałów w polskich wydaniach podręcznika amerykańskiego „Harper’s Biochemistry” (PZWL) oraz opracowanie 38 haseł do internetowej wersji Leksykonu nowych nazw i pojęć w biochemii i biologii molekularnej.
Profesor Leokadię Kłyszejko-Stefanowicz cechował zawsze niezwykły dar mobilizowania do pracy naukowej. Dzięki inicjatywie i umiejętności podejmowania właściwych decyzji potrafiła stworzyć w kierowanym przez siebie Zakładzie Struktur Komórkowych, a potem Katedrze Cytobiochemii UŁ atmosferę zaufania i harmonijnej pracy. Szczerze cieszyła się osiągnięciami nie tylko najbliższych współpracowników i uczniów, ale także innych kolegów z Instytutu oraz Wydziału. Nawiązane kontakty naukowe z Profesorem G. Biserte (Institut de Recherches sur le Cancer, Lille, Francja), Profesorem L. S. Hnilicą (Department of Biochemistry, Vanderbilt University, Nashville, USA) oraz Profesorem J-F. Chiu (Department of Biochemistry, University of Vermont, Burlington, USA), a także z Profesor Amalią Słomiany, byłą magistrantką (Research Center University of Medicine and Dentistry of New Jersey, Newark, USA), stały się pomostem umożliwiającym odbycie zagranicznych staży naukowych współpracownikom Pani Profesor i kilku osobom spoza Jej zespołu.
Pod Jej kierunkiem powstało 86 prac magisterskich. Wypromowała 9 doktorów i była opiekunem 4 doktorów habilitowanych, z których wszyscy uzyskali nominacje profesorskie.
Profesor Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz, niestrudzony badacz, zawsze przykładała wielką wagę do dydaktyki, stale unowocześniając treści wykładowe przez wprowadzanie do nich ostatnich osiągnięć nauki światowej. Wykłady Pani Profesor cechowały się ogromną różno-rodnością i obejmowały biochemię, biochemię struktur komórkowych, biochemię kliniczną i cytobiochemię. Wśród licznych wykładów monograficznych dla studentów oraz doktorantów znalazła się m.in. problematyka związana ze strukturą białek i ich metabolizmem, anabolizmem i katabolizmem aminokwasów, biochemią białek jąder komórkowych. Pani Profesor poświęcała również swój cenny czas na popularyzację wiedzy przeprowadzając wykłady z biochemii białek dla nauczycieli szkół średnich oraz odczyty i referaty w liceach ogólnokształcących. Wykazywała wielki talent i umiejętności w przekazywaniu trudnych treści w sposób przystępny, błyskotliwy, posługując się zawsze piękną polszczyzną, zyskując szacunek słuchaczy i stanowiąc niedościgniony wzór dla swoich pracowników.
Z inicjatywy i pod redakcją Pani Profesor ukazały się dwa skrypty ćwiczeniowe oraz podręcznik „Ćwiczenia z biochemii” (PWN). Ta ostatnia pozycja cieszy się do dzisiaj uznaniem wśród studentów i nauczycieli akademickich nie tylko ośrodka łódzkiego, o czym najlepiej świadczy fakt, że jakkolwiek pierwsze wydanie tego podręcznika ukazało się w 1972 roku, to jego unowocześnione wydania ukazywały się w kolejnych latach, w tym ostatnie w bieżącym 2011 roku.
Po przejściu na emeryturę w 1993 roku Profesor L. Kłyszejko-Stefanowicz nie rozstała się z Uniwersytetem Łódzkim. Przez wiele lat prowadziła nadal wykłady z cytobiochemii, uczestniczyła w zebraniach naukowych Katedry Cytobiochemii UŁ, brała udział w pracach Wydziałowej Komisji ds. przewodów doktorskich. Do dzisiaj żywo interesuje się badaniami naukowymi oraz kształceniem kadry i wspiera swoich uczniów cennymi radami i wskazówkami. O Jej aktywności zawodowej i ogromnej pracowitości najlepiej świadczy fakt, że właśnie w tym okresie napisała podręcznik pt. „Cytobiochemia”, który ukazał się nakładem PWN w latach 1995 i 1998 , a jego rozszerzone i unowocześnione wydanie w roku 2002. Zdaniem recenzentów „Cytobiochemia” jest dziełem wybitnym, klasy światowej, napisanym z prawdziwym talentem dydaktycznym. Wypełnia istotną lukę wydawniczą z zakresu biochemii komórki. Stanowi doskonałe źródło wiedzy o poszczególnych elementach strukturalnych i wydarzeniach molekularnych w komórce tak dla studentów i pracowników wydziałów przyrodniczych szkół wyższych i placówek PAN, jak również nauczycieli szkół średnich. Wyrazem uznania wartości merytorycznej i dydaktycznej podręcznika „Cytobiochemia” było uhonorowanie w 1996 roku Profesor Leokadii Kłyszejko-Stefanowicz Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej. W tym samym roku została laureatką pierwszej edycji Nagrody im. Antoniego Dmochowskiego, przyznawanej przez Polskie Towarzystwo Biochemiczne za najlepszy podręcznik biochemiczny.
Profesor Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz pełniła szereg funkcji w Uniwersytecie Łódzkim. Była organizatorem i kierownikiem najpierw Zakładu Biochemii Ogólnej (1968–1970), a od 1984 roku do przejścia na emeryturę – Zakładu Biochemii Struktur Komórkowych, przemianowanego rok później na Zakład Cytobiochemii Instytutu Biochemii i Biofizyki UŁ, a w 1990 roku – na Katedrę Cytobiochemii Instytutu Biochemii UŁ, prodziekanem ds. dydaktyki biologii na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UŁ w niełatwych latach 1981–1984, zastępcą przewodniczącego Komisji ds. Badań Naukowych UŁ (1978–1981), pełnomocnikiem rektora ds. współpracy z Uniwersytetem w Hanoi, szefem służby Medyczno-Sanitarnej Zakładowego Oddziału Samo-obrony UŁ (1969–1980). Z działalności poza uczelnią należy wymienić m.in. funkcję przewodniczącej Wydziału Nauk Matematyczno-Przyrodniczych Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (1975–1982), wiceprzewodniczącej Oddziału Łódzkiego (1967–1971) i wiceprzewodniczącej Zarządu Głównego (1977–1980) Polskiego Towarzystwa Biochemicznego.
Długa jest lista osiągnięć i zasług Profesor Leokadii Kłyszejko-Stefanowicz, uznanego autorytetu naukowego, osoby skromnej, życzliwej, chętnie służącej swoją radą i pomocą, która całe swoje pracowite życie i ogromny entuzjazm poświęciła nauce i nauczaniu. Za swoją działalność naukową, dydaktyczną i wychowawczą została uhonorowana wieloma prestiżowymi wyróżnieniami i nagrodami, w tym: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1993), Medalem 50-lecia Uniwersytetu Łódzkiego (1995), Medalem im. Antoniego Dmochowskiego (2000), Medalem Universitas Lodziensis Merentibus (2007), członkostwem honorowym Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (2003), Nagrodą Zespołową Sekretarza Naukowego PAN (1981), Nagrodą Zespołową Wydziału Nauk Biologicznych PAN (1984), Nagrodami indywidualnymi Ministra Edukacji Narodowej (1993, 1996), Nagrodą im. Antoniego Dmochowskiego (1996), Nagrodą Rektora UŁ za najlepszy podręcznik akademicki (2003), Nagrodą Naukową ŁTN (2008).