Profesor dr hab. Maciej Henneberg – antropolog biologiczny i anatomiczny, Emeritus Foundation Wood Jones Professor of Anthropological and Comparative Anatomy w Uniwersytecie w Adelajdzie (Australia), Visiting Professor w Instytucie Medycyny Ewolucyjnej w Zurychu (Szwajcaria), profesor nauk biologicznych w Polsce.
Urodził się w 1949 r. w Poznaniu, w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych, zaangażowanej w walkę o wolność. Jego ojcem był Wacław Henneberg, służący w czasie II wojny światowej w 8. Armii Montgomery’ego, stryjem – major Zdzisław Karol Henneberg, dowódca Dywizjonu 303.
Maciej Henneberg ukończył studia biologiczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, tutaj także uzyskał stopień doktora na podstawie rozprawy Dynamika biologiczna polskiej społeczności wiejskiej w XIX w. (1976) oraz doktora habilitowanego za pracę Intensywność działania doboru naturalnego przez różnicową płodność w populacjach ludzkich – ocena ilościowa (1981). Z przyczyn politycznych, związanych z aktywnością opozycyjną i zaangażowaniem w ruch związkowy „Solidarność” w latach 80. ubiegłego wieku, większość swojej działalności naukowej Profesor zmuszony był prowadzić poza granicami kraju, po wyemigrowaniu z Polski w 1984 r.
Profesor Henneberg prowadził badania w Niemczech, USA, RPA, Szwajcarii, Indonezji, Anglii (University of Oxford), we Włoszech (finansowane przez National Geographic Society) i Australii. W obszarze zainteresowań naukowych Profesora mieszczą się zagadnienia dotyczące: ewolucji i mikroewolucji człowieka, ewolucji ludzkiego mózgu, ewolucji biokulturowej, ekologii człowieka, genetyki populacyjnej, paleodemografii, demografii historycznej, paleopatologii, auksologii, anatomii, anatomii porównawczej, ergonomii, archeologii i zagadnień medyczno-sądowych. Profesor Henneberg przyczynił się do rozwoju nowej dyscypliny – medycyny ewolucyjnej, inicjując i wspierając zorganizowanie jedynego w Europie Instytutu Medycyny Ewolucyjnej w Zurychu, którego dyrektorem jest obecnie Jego były doktorant, prof. Frank Rühli.
Profesor Maciej Henneberg jest autorem i współautorem ponad 450 artykułów i rozdziałów w książkach, współautorem pięciu książek i redaktorem pięciu monografii. Dorobek ten został opublikowany w 160 czasopismach i książkach wydrukowanych w 23 krajach, w siedmiu językach. Przez wiele lat Profesor także służył swoją wiedzą ekspercką z zakresu antropologii sądowej, wydając opinie w postępowaniach karnych i cywilnych prowadzonych przez sądy w Polsce, USA, RPA i Australii.
Z dużym zaangażowaniem Maciej Henneberg prowadził także zajęcia dydaktyczne, zarówno w Polsce (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytet Jagielloński), jak i za granicą, kształcąc młodzież akademicką m.in. w USA (University of Texas w Austin), RPA (University of Cape Town oraz University of the Witwatersrand w Johannesburgu), Australii (Uniwersytet w Adelajdzie i Flinders University), Wielkiej Brytanii (University of Oxford), Indonezji (Uniwersytet Airlangga w Surabaya) i Szwajcarii (Uniwersytet w Zurychu). Wypromował licznych magistrów i 33 doktorów, z których wielu zajmuje dziś stanowiska profesorskie w RPA, Polsce, Szwajcarii, Australii, Finlandii i Indonezji.
Profesor Henneberg pełnił wiele funkcji organizacyjnych w strukturach kolejnych uczelni, m.in. w Uniwersytecie w Adelajdzie był przewodniczącym Senatu Akademickiego, prodziekanem Faculty of Health Sciences, członkiem Rady Naukowej i Rady Uczelni, kierownikiem Department of Anatomical Sciences. W Uniwersytecie Witwatersrand był członkiem Senatu, kierownikiem Department of Anatomy and Human Biology. Zasiadał w radach wydziałów, uczelnianych oraz dziekańskich komisjach doradczych, a także wydziałowych komisjach programowych w University of Cape Town i University of the Witwatersrand w RPA oraz Uniwersytecie w Adelajdzie w Australii. Jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Antropologii PAN.
Profesor Henneberg angażował się w dyskusje dotyczące organizacji nauki i szkolnictwa wyższego na świecie, publikując na ten temat korespondencję w „Nature”, artykuły w „Oxford Magazine”, „Gazecie Wyborczej”, „The Skeptic”, „The Wave” (Nowy Jork), „The Natural Science”, „Human Ontogenetics” i dwa rozdziały w serii książek „Univer-Cities” wydawanej przez World Scientific w Singapurze. Jego dwa artykuły w „Oxford Magazine” z 2006 r. przyczyniły się do obrony kolegialności akademickiej na tym uniwersytecie.
Profesor przez wiele lat był redaktorem, a następnie redaktorem naczelnym czasopisma „Journal of Comparative Human Biology, HOMO”, publikującego prace z zakresu biologii człowieka. Jest członkiem kolegium redakcyjnego czasopisma „Scientific Reports”, a także pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego, członka kolegium redakcyjnego, a obecnie jest redaktorem „Przeglądu Antropologicznego (Anthropological Review)” – oficjalnego czasopisma Polskiego Towarzystwa Antropologicznego. Ponadto pełni funkcje członka rad redakcyjnych czasopism: „BMC Pediatrics”, „Automata” (Włochy), „Human Ecology” (Indie), „Studies in Historical Anthropology” (Polska). Bierze udział w pracach łącznie ponad 26 towarzystw lub organizacji naukowych, w tym w trzech towarzystwach pełnił funkcję przewodniczącego (South African Archaeological Society, Australasian Society for Human Biology, American Dermatoglyphics Association), w trzech nadano Mu tytuł członka honorowego (Anthropological Association of Greece, Polish Anthropological Society, Golden Key International Honour Society). Był członkiem dwóch oksfordzkich kolegiów (Saint Cross College oraz Linacre College), gdy prowadził tam prace badawcze i wykładał, więc został uznany za absolwenta Uniwersytetu Oksfordzkiego (alumni nr 8 1065 3008) i stale jest aktywnym Fellow of the Unit for Biocultural Study of Obesity w tamtejszym Instytucie Antropologii.
Od wielu lat prof. Henneberg rozwija szeroko zakrojoną współpracę z zespołem naukowym Katedry Antropologii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. W ramach tej współpracy realizowane są staże pracowników naukowych UŁ w Uniwersytecie w Adelajdzie oraz staże doktorantów tejże uczelni w Uniwersytecie Łódzkim. Rezultatem akademickiej wymiany są wspólne badania i publikacje zamieszczane w prestiżowych czasopismach naukowych z zakresu biologii i medycyny.