Profesor dr hab. Tomasz Grzegorczyk urodził się 6 września 1949 r. w Piotrkowie Trybunalskim. Po ukończeniu w rodzinnym mieście I Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Łódzkim, podczas których korzystał ze stypendium uniwersyteckiego oraz sądowego Sądu Wojewódzkiego w Łodzi. Ukończył studia z wyróżnieniem, przygotowując w Katedrze Prawa Cywilnego, pod opieką prof. Adama Szpunara, pracę magisterską na temat umowy komisu. Profesor Mieczysław Siewierski zaproponował wówczas Tomaszowi Grzegorczykowi stanowisko asystenta w kierowanym przez siebie Zakładzie Postępowania Karnego, wchodzącym w skład Instytutu Prawa Karnego, na czele którego stał prof. Janusz Tylman. Pod opieką naukową prof. Tylmana Tomasz Grzegorczyk uzyskał w 1978 r. stopień naukowy doktora nauk prawnych na podstawie rozprawy pt. Obrońca w postępowaniu przygotowawczym. Została ona opublikowana dopiero dziesięć lat później, ze względu na zgłaszane do niej zastrzeżenia cenzorskie. W czasie przygotowywania dysertacji Tomasz Grzegorczyk ukończył aplikację sądową. W 1987 r. na podstawie monografii pt. Wnioskowy tryb ścigania czynów karalnych uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych. 

Po habilitacji Tomasz Grzegorczyk został powołany na stanowisko docenta w Katedrze Postępowania Karnego i Kryminalistyki na Wydziale Prawa i Administracji UŁ, a w 1991 r. na stanowisko profesora nadzwyczajnego. W 1994 r. został kierownikiem Zakładu Postępowania Karnego, natomiast w 2001 r. objął funkcję kierownika Katedry Postępowania Karnego i Kryminalistyki, którą sprawował do września 2020 r. W 1995 r. otrzymał z rąk Prezydenta RP tytuł profesora nauk prawnych. 
Znaczący jest wkład prof. Grzegorczyka w rozwój kadry naukowej. Pięcioro pracowników kierowanej przez Niego Katedry Postępowania Karnego i Kryminalistyki WPiA UŁ uzyskało stopień naukowy doktora habilitowanego, a dwadzieścia dwie osoby obroniły pod Jego opieką rozprawy doktorskie. Ostatni doktorant Profesora uczynił to z wyróżnieniem w styczniu 2020 r. Profesor Tomasz Grzegorczyk był ponadto recenzentem w osiemnastu przewodach doktorskich, dwudziestu habilitacyjnych, siedmiu postępowaniach o nadanie tytułu profesora, trzech dotyczących nadania doktoratu honoris causa oraz po jednym w przedmiocie odnowienia doktoratu i w przedmiocie nadania tytułu profesora honorowego. 

Dorobek naukowy prof. Grzegorczyka jest imponujący, obejmujący blisko trzysta pięćdziesiąt publikacji naukowych, wśród których znajduje się czterdzieści siedem opracowań książkowych, około dziewięćdziesięciu rozdziałów w monografiach wieloautorskich, sto siedemdziesiąt artykułów naukowych, glosy do orzeczeń sądowych, recenzje, sprawozdania naukowe oraz redakcje i współredakcje prac zbiorowych. Profesor był również, wraz z prof. Januszem Tylmanem, autorem wielokrotnie wznawianego, cenionego przez studentów oraz aplikantów i praktyków, dwukrotnie nagradzanego podręcznika akademickiego pt. Polskie postępowanie karne. Profesor Tomasz Grzegorczyk zajmował się postępowaniem karnym, prawem karnym skarbowym, prawem wykroczeń, postępowaniem w sprawach o wykroczenia, a także prawem karnym materialnym oraz prawem dewizowym. Współpracował również z zagranicznymi ośrodkami naukowymi, odbywając staże naukowe na uniwersytetach w Segedzie, Wiedniu, Giessen, Moskwie i Salonikach.

Profesor Grzegorczyk wykonywał ponadto zawód radcy prawnego oraz orzekał w Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Łodzi. W latach 1995–1999 był członkiem Kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Z kolei w 1999 r. został powołany na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego, w którym orzekał w Izbie Karnej do 2016 r. Swoją wiedzę i doświadczenie Profesor przekazywał w trakcie szkoleń prowadzonych dla sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i pracowników administracji skarbowej.

Profesor Tomasz Grzegorczyk był również aktywnym uczestnikiem procesu legislacyjnego. W latach 1995–2002 był członkiem Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego w zespole do spraw zmian prawa wykroczeń, a od 1999 r. przewodniczył temu zespołowi. W związku z powyższym Profesor był współtwórcą projektu Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, przyjętego w 2001 r. Z kolei w latach 2004–2006, a następnie od 2009 r. do stycznia 2016 r. był członkiem Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego, w której przewodniczył zespołowi prawa karnego procesowego, współtworząc projekt tzw. wielkiej nowelizacji prawa karnego procesowego z lat 2013 i 2015. Natomiast w latach 2007–2009 był członkiem zespołów do spraw zmian w ustawie o prokuraturze oraz zmian w Kodeksie postępowania karnego, które to prace zaowocowały nowelizacjami tych aktów prawnych, uchwalonymi w 2009 r.

Profesor Tomasz Grzegorczyk za swoją działalność był wielokrotnie honorowany orderami i odznaczeniami: Brązowym Krzyżem Zasługi (1994), Złotym Krzyżem Zasługi (2001), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), a także Honorową Odznaką Miasta Łodzi (1987), Złotą Odznaką Uniwersytetu Łódzkiego (1996), Medalem Pamiątkowym Ministra Sprawiedliwości Lex Veritas Iustitia (1997, 2005, 2013), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1998) oraz Medalem „Uniwersytet Łódzki w Służbie Społeczeństwu i Nauce” (1999). Działalność naukowa i dydaktyczna Profesora była wielokrotnie nagradzana przez Rektora UŁ. Dobek ten obejmuje dziewiętnaście nagród, w tym siedemnaście indywidualnych i dwie zespołowe, spośród których piętnaście indywidualnych i jedna zespołowa mają charakter naukowy. W maju 2021 r. Senat Uniwersytetu Łódzkiego podjął uchwałę o uhonorowaniu prof. Tomasza Grzegorczyka medalem Universitas Lodziensis Merentibus (za szczególne zasługi dla UŁ). 

Profesor Tomasz Grzegorczyk zmarł 29 września 2021 r. Spoczął w Alei Zasłużonych Cmentarza Komunalnego „Doły” w Łodzi.


Oprac. dr hab. Radosław Olszewski, prof. UŁ