Profesor Janina Jakubowska-Gabara urodziła się w 1944 r. Jest absolwentką Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi (obecnie Wydział Biologii i Ochrony Środowiska) UŁ, na którym uzyskała wszystkie tytuły, stopnie i stanowiska w swojej karierze naukowej.
W roku 1968 otrzymała tytuł magistra biologii w zakresie botaniki za dysertację pt. Roślinność leśna gleb mineralnych w uroczysku Żądłowice i jej zróżnicowanie w zależności od warunków topograficznych, wodnych oraz wieku drzew wykonaną pod kierunkiem profesora Jakuba Mowszowicza.
Rozprawę doktorską pt. Zespoły leśne Wysoczyzny Rawskiej i ich antropogeniczne zniekształcenia przygotowała pod kierunkiem profesora dr. hab. Romualda Olaczka i obroniła ją w roku 1976.
Natomiast stopień doktora habilitowanego nauk biologicznych w zakresie biologii otrzymała w roku 1994 na podstawie pracy pt. Recesja zespołu świetlistej dąbrowy Potentillo albae-Quercetum Libb. 1933 w Polsce. W roku 1995 została powołana na stanowisko profesora nadzwyczajnego UŁ. W roku 2003 uzyskała tytuł naukowy profesora. Od roku 2014 jest profesorem emerytowanym.
W trakcie 45 lat swojej aktywności zawodowej w Uniwersytecie Łódzkim Pani Profesor pełniła wiele funkcji organizacyjnych związanych z funkcjonowaniem wydziałów BNZ i BiOŚ. W latach 2002–2008 pełniła funkcję kierownika studiów niestacjonarnych na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska UŁ, w latach 1997–2014 pracowała na stanowisku kierownika Zakładu Systematyki i Geografii Roślin w Katedrze Geobotaniki UŁ. Działała także w Komisji Egzaminacyjnej na kierunku biologia.
Pani Profesor brała udział w realizacji ośmiu resortowych i centralnie sterowanych programów badawczych dotyczących geobotanicznych podstaw oceny i kształtowania środowiska.
Była członkiem Głównej Komisji Rewizyjnej Polskiego Towarzystwa Botanicznego (1995–2001), członkiem Zarządu Głównego PTB (2004–2010), członkiem Komitetu Botaniki PAN (2007–2010), członkiem Komisji Rewizyjnej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (2012–2015).
Profesor J. Jakubowska-Gabara jest autorką lub współautorką prawie 150 publikacji, w tym 80 artykułów naukowych, czterech książek i ośmiu rozdziałów w książkach. Pani Profesor jest też autorką sześciu recenzji dorobku naukowego w przewodach habilitacyjnych, dziesięciu recenzji w przewodach doktorskich, około 50 recenzji wniosków o granty KBN, MNiSW, NCN oraz autorką kilkudziesięciu recenzji wydawniczych.
Jej zainteresowania naukowe koncentrują się głównie wokół dynamiki przemian leśnych zbiorowisk roślinnych pod wpływem naturalnych procesów sukcesyjnych i różnych czynników antropogenicznych, związanych z wieloma formami działalności gospodarczej człowieka.
Swymi licznymi, dobrze udokumentowanymi pracami z tego zakresu – wyróżniając i opisując szereg leśnych zbiorowisk zastępczych – wniosła znaczący wkład do wiedzy o zróżnicowaniu fitosocjologicznym fitocenoz leśnych.
Na wyróżnienie zasługują Jej wieloletnie, wnikliwe badania nad zespołem świetlistej dąbrowy Potentillo albae-Quercetum w Polsce, uwieńczone wydaniem obszernej monografii i budzące uznanie wśród botaników. Odtąd uważana jest za wybitnego specjalistę w zakresie wiedzy o tym interesującym zespole leśnym. W swych pracach bowiem – jako pierwsza – przedstawiła genezę powstania i mechanizm przemian tej fitocenozy, prowadzący do jej zaniku na obszarze Polski.
Profesor Janina Jakubowska-Gabara jest również wytrawnym znawcą i badaczem flory naczyniowej naszego regionu i kraju, obdarzonym niepospolitym zmysłem i zdolnościami odkrywania nowych stanowisk bardzo rzadkich i ważnych dla nauki gatunków roślin. Dzięki temu w Jej dorobku naukowym znajduje się seria prac syntetycznych dotyczących rozmieszczenia niezwykle rzadkich i zagrożonych wyginięciem elementów flory krajowej, np.: Arenaria grandiflora, Carex vaginata, Festuca amethystina i innych. Stąd również Jej udział w takich fundamentalnych dziełach florystycznych, jak: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce Środkowej. Gatunki chronione, rzadkie, ginące i narażone (Łódź 2011) oraz Polska czerwona księga roślin. Współtworzyła też komputerową bazę danych zielnikowych Herbarium.
Wyniki swych badań prezentowała na kilkudziesięciu konferencjach naukowych w kraju i poza jego granicami. Stały się one również podstawą do działań aplikacyjnych na rzecz ochrony cennego dziedzictwa przyrodniczego – poprzez wykonanie na ich podstawie projektów utworzenia lub planów zagospodarowania parków krajobrazowych oraz rezerwatów przyrody w regionie łódzkim.
Profesor Jakubowska-Gabara jest członkiem kilku organizacji i towarzystw naukowych, m.in. International Association for Vegetation Science, Polskiego Towarzystwa Botanicznego (przewodnicząca Oddziału Łódzkiego), Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika (członek Zarządu Oddziału), Rady Naukowej Bolimowskiego Parku Krajobrazowego.
Za swoje zaangażowanie w działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną w UŁ Pani Profesor otrzymała nagrody indywidualne Rektora UŁ (1986, 1994, 2005), nagrody zespołowe Rektora UŁ (1978, 2001), Złoty Krzyż Zasługi (1989), Medal Edukacji Narodowej (2005), Złotą Odznakę UŁ (2010), Nagrodę Zespołową Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2012).
W latach 1995–2013 brała udział w pracach Komitetu Okręgowego Olimpiady Biologicznej w Łodzi. Prowadziła zajęcia na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych: wykłady, konwersatoria, seminaria magisterskie i licencjackie oraz ćwiczenia laboratoryjne i terenowe.
Pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego Pani Profesor nadal wspiera swoją wiedzą i doświadczeniem zespół Katedry Geobotaniki i Ekologii Roślin. Pani Profesor Janina Jakubowska-Gabara to spolegliwy wychowawca – wymagający, lecz sprawiedliwy, powszechnie szanowany, ceniony i lubiany nauczyciel akademicki, promotor czterech rozpraw doktorskich, 48 prac magisterskich i pięciu licencjackich, wielokrotnie nagradzany i odznaczany – to tylko niektóre walory, charakteryzujące Jej sylwetkę naukową i osobowość.