Słowo architekta. Opowieści o architekturze Polski Ludowej
Wydanie II
W latach 60. i 70. człowiek siedział w domu i albo pił wódkę albo myślał. Był czas na myślenie, bo nie było co robić. Francuz, Niemiec czy Amerykanin ciągle pracował, a ten się nudził. Wobec tego robił konkursy.
W ten żartobliwy sposób architekt Stefan Müller opisywał genezę międzynarodowych sukcesów polskich projektantów. Czy rzeczywiście szarzyzna peerelowskiej codzienności zmuszała do ucieczki w sferę wyobraźni, a fantastyczne wizje nowoczesnych budynków miały być odskocznią od projektowania nudnych osiedli z wielkiej płyty? A może to zasługa organizacji wielobranżowych biur projektów i doskonałej edukacji, jaką młodzi polscy projektanci odebrali od starych mistrzów?
By spróbować odpowiedzieć na te pytania i wiele innych, autor postanowił wsłuchać się w głosy wybitnych architektów działających w latach 1945–1989. Kilkadziesiąt wywiadów, setki anegdot, różne stanowiska i wybory – to wszystko tworzy rozproszoną strukturę książki Słowo architekta. Opowieści o architekturze Polski Ludowej. Mnogość osobistych narracji i wspomnień układa się tu w wielowarstwowy obraz, w którym pojęcie „prawdy” stale podlega negocjacjom. Zamiast jednej, wiodącej ścieżki interpretacyjnej autor przedstawia wielość równoprawnych, indywidualnych mikrohistorii – fascynujących i niejednoznacznych jak architektura tamtych czasów.
 |
Pogranicze folkloru i kultury popularnej w wielkomiejskiej Łodzi
Od połowy XIX wieku do 1939 roku
Redaktor: Przemysław Owczarek, Krystyna Radziszewska
Książka jest poświęcona literackiej kulturze popularnej kształtującej się w Łodzi – mieście, które przeżyło gwałtowną transformację z sennej osady w wielki ośrodek przemysłu włókienniczego. Publikacja składa się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej badacze opisują obszary twórczości literackiej rzadko odwiedzane przez literaturoznawców czy kulturoznawców: pieśni i piosenki funkcjonujące w środowisku robotniczym w całej ich różnorodności gatunkowej i tematycznej; literaturę brukową (na przykładzie kupletów) skierowaną do masowego, słabo wykształconego odbiorcy i egzystującą na obrzeżach literatury „wysokiej”; popularną literaturę humorystyczną i satyryczną, której Łódź stała się w okresie międzywojennym ważnym ośrodkiem wydawniczym; gatunki kultury masowej rodzące się w dwudziestoleciu międzywojennym – odcinkową powieść popularną oraz „historyjki obrazkowe”, czyli zaczątki komiksu pojawiające się na łamach „Expressu Wieczornego Ilustrowanego”; a na zakończenie tej części – teksty reklamowe. Druga część książki to antologia przybliżająca świat tekstów funkcjonujących w łódzkiej kulturze popularnej. Jej poszczególne działy odpowiadają artykułom z części pierwszej i stanowią uzupełnienie badawczych opisów i rozpoznań. Nie dąży ona do kompletności czy nawet reprezentatywności, ale ma jedynie dawać wyobrażenie o bogactwie zjawisk literackich i z pogranicza literatury, które współtworzyły kulturę popularną wielkomiejskiej Łodzi.
|
|
Z rękopisów: Pamiętnik (1875–1954)O poczuciu malarskim w fotografice (1953)
Włodzimierz Kirchner
Oprac. Jadwiga Goniewicz i Dorota Samborska-Kukuć przy współpracy z Hanną Kirchner
Kirchner jest w pełni świadom formy, po którą sięga, odsłania więc z rozmysłem formowanie się koncepcji, rozważa celowość i kierunek reminiscencji, pokazuje specyficzny proces twórczy: meandry i transfery pamięci oraz korzyści, jakie płyną dla niego z uzewnętrzniania własnych myśli – teraźniejszych i odtwarzanych. […] Ów słynny Lejeune’owski „pakt autobiograficzny” zawierany jest w pełni intencjonalnie i będzie realizowany przez Kirchnera bez nadmiernej, zniekształcającej przeszłość autokreacji, a taka przecież była możliwa, rzecz powstawała bowiem nie sibi soli, ale na zamówienie, do druku – jako uwarunkowany politycznie przykład dziejów księdza–apostaty.
prof. dr hab. Dorota Samborska-Kukuć (wyimek ze wstępu)
 |
System zintegrowanego planowania rozwoju w warunkach polskich
Założenia – zasady kierunkowe – koncepcja
Tadeusz Markowski, Dominik Drzazga
W polskiej literaturze naukowej brakuje kompleksowego opracowania eksperckiego poświęconego systemowemu ujęciu zagadnień integracji planowania. Książki o tematyce planowania przestrzennego i planowania rozwoju, ujęte w kontekście geografii społeczno-ekonomicznej, gospodarki przestrzennej, urbanistyki czy nauk prawnych i administracji, koncentrowały się na diagnozie problemów w planowaniu publicznym, a jeżeli formułowały pewne wytyczne – to tylko natury ogólnej.
Niniejszą monografię poświęcono wymiarowi instytucjonalnemu planowania, rozumianemu jako zbiór procedur wewnątrz organizacji, którą jest państwo. Procedury te powinny stanowić spójną, uzupełniającą się całość nastawioną na zwiększanie skuteczności interwencji publicznej w sferze regulowania sposobów użytkowania przestrzeni, a poprzez to – podniesienie sprawności prowadzenia polityki rozwoju. Planowanie przestrzenne stanowi bowiem niezwykle istotny instrument polityki rozwoju państwa. Z tego powodu dyskusja i prace konceptualne zmierzające do jego usprawnienia, w tym doskonalenia procedur, są bardzo aktualne, mając na uwadze pogłębiający się chaos w zagospodarowaniu przestrzennym kraju.
 |
Teatr bliskiego kontaktu
Studia przypadków grup teatralnych
Katarzyna Kalinowska, Katarzyna Kułakowska, Emilia Zimnica-Kuzioła, Ewelina Wejbert-Wąsiewicz
Książka Teatr bliskiego kontaktu. Studia przypadków grup teatralnych wypełnia lukę na polskim rynku wydawniczym dotyczącą aktualiów rodzimego teatru niezależnego (i socjologii teatru w ogóle). Pomimo że Teatr Węgajty, Stowarzyszenie Teatralne Chorea i Teatr Szwalnia wyrastają z poniekąd już „klasycyzującego się” idiomu stworzonego przez Jerzego Grotowskiego i czerpią w sposób przemożny z kontrkulturowego etosu lat 60., stanowią wciąż aktualną i nader żywą antytezę wobec teatru mieszczańskiego i – co Autorki wykazują w sposób dobitny – twórczo wpływają na tkankę lokalnych społeczności, budując (wciąż) nową wrażliwość i wartości. Niewątpliwą zaletą tekstu jest jego komparatystyczny charakter. Autorki precyzyjnie wskazują na konfigurację cech budujących społeczną strukturę, etos i habitus poszczególnych grup, mniej lub bardziej „rezonujących” ze światem społecznym, sformalizowanych, inkluzywnych, opartych na idei „plemienności”.
Dr hab. Małgorzata Stępnik, prof. UMCS
 |
Psychologia prześladowań w szkole
Peter K. Smith, Tłum. Katarzyna Piszczek
Dlaczego dzieci stają się częścią zjawiska, jakim jest prześladowanie? Czy cyberprzemoc różni się od tradycyjnego prześladowania? W jaki sposób można zapobiegać prześladowaniu w szkole?
W Psychologii prześladowań w szkole zgłębiamy, czym jest prześladowanie i jakie czynniki prowadzą do tego, że dzieci wchodzą w role prześladowców, ofiar, obrońców, świadków czy też nawet kombinacje tych ról. Książka zawiera omówienie strategii zapobiegawczych zmniejszających prawdopodobieństwo wystąpienia prześladowania w szkole, a także przegląd działań, jakie placówka może podjąć, jeśli będą w niej miały miejsce incydenty związane z prześladowaniem.
Prześladowanie ma daleko idące konsekwencje, a jego skutki są czasami tragiczne, więc niezbędne jest zrozumienie, dlaczego i w jaki sposób do niego dochodzi. Psychologia prześladowań w szkole umożliwia poszerzenie wiedzy na ten temat w celu podejmowania efektywnych interwencji.
 |