Studenckie początki
Marta Rudna jeszcze w trakcie studiów poddała analizie środowisko ziemi lubuskiej. Jak badaczka sama zauważyła jest to region stosunkowo słabo rozpoznany pod względem paleogeograficznym. Jej celem było uzupełnienie wiedzy o zmianach paleoekologicznych tego obszaru dzięki analizie okolicznych torfowisk. Znajdują się w nich szczątki licznych organizmów w tym – szczególnie interesujących badawczo – wioślarek (Cladocera). Wioślarki to mikroskopijne skorupiaki żyjące w dnach zbiorników słodkowodnych. Marta Rudna pobrała i przeanalizowała ich szczątki z mokradeł w okolicach miejscowości Jany i Klenica w dolinie Odry.
Przeprowadzone badania pozwoliły na wydzielenie 3 faz rozwoju wioślarek na podstawie wahań składu gatunkowego i frekwencji osobników. Badaczka zaobserwowała zmiany siedliskowe i klimatyczne w obrębie badanego zbiornika w neoholocenie głównie w okresie subatlantyckim. Drugi profil osadów (Klenica) reprezentował osady z okresu subborealnego i subatlantyckiego.
Projekt był znaczącą częścią pracy magisterskiej. Badania zostały zrealizowane i sfinansowane dzięki środkom Studenckich Grantów Badawczych 2018 UŁ, II edycji wydarzenia kierowanego do najmłodszych naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego.
Kontynuacja badań podczas doktoratu
Rozpoczęte na przełomie 2018–2019 r. badania Marta Rudna kontynuuje podczas doktoratu realizowanego na Uniwersytecie Łódzkim. Tym razem badaczka skupi się na rekonstrukcji gwałtownych zmian klimatycznych w centralnej Polsce na przełomie plejstocenu i holocenu. W tym celu przeanalizuje szczątki wioślarek na wybranych stanowiskach z wykorzystaniem metod datowania radiowęglowego i analizy palinologicznej. Ta druga metoda pozwoli także doprecyzować dane paleoekologiczne o epizodach przejść z warunków zimnych do ciepłych i odwrotnie. Badania przyczynią się również do poszerzenia stanu wiedzy dotyczącego warunków panujących na Niżu Polskim na przełomie ostatniego okresu zlodowacenia i holocenu, a także pozwolą szczegółowo prześledzić reakcję wioślarek na zmiany środowiskowe.
***
Studenckie Granty Badawcze są konkursem adresowanym do najmłodszych badaczy łódzkiej uczelni. W ciągu ostatnich 5 lat już ponad milion złotych przeznaczono na sfinansowanie innowacyjnych studenckich projektów naukowych. Laureaci konkursu często kontynuują swoje badania podczas doktoratu. To m.in. dla nich stworzono Doktoranckie Granty Badawcze UŁ finansowane ze środków projektu Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza. Dzięki tym środkom doktoranci mogą zrealizować zaawansowane projekty badawcze, które stanowią podstawę ich prac doktorskich oraz mogą być dalej rozwijane w ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach grantowych.
Tekst: Marta Rudna, Szkoła Doktorska Nauk Ścisłych i Przyrodniczych UŁ
Redakcja: Mateusz Grabowski, COSiD UŁ