czas i miejsce trwania wystawy: 14 listopada (wernisaż o godz. 18.00) – 14 grudnia 2024 r., Uniwersytecka Galeria Wozownia 1/5 (ul. Franciszkańska 1/5)
dni i godziny zwiedzania: śr– pt w godz. 15.00-19.00, sobota w godz. 14.00– 18.00, pozostałe dni po uzgodnieniu wizyty przez komunikacja@uni.lodz.pl
artysta: Tomasz Ferenc (Katedra Socjologii Sztuki UŁ)
kurator: Maciej Andrzejewski (UŁ)
koordynatorka programu towarzyszącego: Łucja Lange (Katedra Socjologii Sztuki UŁ)
program towarzyszący:
- 14 listopada, godz. 19.00 – spotkanie z Tomaszem Ferencem wokół wystawy; uniwersytecka Galeria Wozownia 1/5; prowadzenie: Łucja Lange
- 21 listopada, godz. 18.00 – wykład Łucji Lange „Dlaczego śmierć może być dobra?”; uniwersytecka Galeria Wozownia 1/5
- 28 listopada, godz. 17.30 – Death Cafe; uniwersytecka Galeria Wozownia 1/5; prowadzenie: Łucja Lange
DEADLINE
Wystawa „Deadline” bazuje na specyficznej kolekcji fotografii zbieranych przez autora przez ponad dekadę. Tomasz Ferenc wykonuje fotografie dokumentacyjne, które przedstawiają wizerunki ludzkich czaszek w detalach architektonicznych obiektów, takich jak kościoły, klasztory, cmentarze oraz inne miejsca związane z zadumą i przemijaniem. Fotografie, które powstały podczas podróży obejmujących Polskę, kraje Europy Zachodniej i Środkowowschodniej czy Stanów Zjednoczonych, uderzają swoją różnorodnością stylu oraz stopniem realizmu odwzorowania tematu związanym z epokami, w jakich powstały.
Niektóre czaszki na zdjęciach Ferenca przerażają, inne z kolei wydają się naiwne, a może wręcz zabawne, ocierające się o groteskę. Wielość formalna podkreśla bogatą historię ikonografii związanej ze śmiercią w kulturze europejskiej i stanowi punkt wyjścia dla stworzenia wystawy prowokującej do podjęcia refleksji na temat śmierci i przemijania oraz ich roli w kulturze.
Spojrzenie, które proponuje Tomasz Ferenc jako artysta-kolekcjoner, ale także naukowiec skoncentrowany na antropologii i socjologii wizualnej, zainteresowany w szczególności procesami związanymi z kulturą pogranicza i biograficznymi aspektami socjologii sztuki, jest multimedialnym doświadczeniem, rodzajem prowokacyjnego zaproszenia widza do wejścia w świat oparty na kontemplacji wizerunku śmierci i jego postrzegania.
Fotografie, które składają się na tanatoturystyczną kolekcję, stają się punktem wyjścia do produkcji artefaktów bazujących na zasadach popularnych układanek. To na przykład praca Ferenca Memento Mori Memory z 2017 r. – interaktywna gra wykorzystująca przedstawienia czaszek w zaskakującym i przewrotnym geście artystycznym, który zaprasza do odnalezienia jednakowych motywów w zestawie różnorodnych detali architektonicznych, połączonych motywem wizerunku śmierci. Ta strategia, powielana w kolejnych, późniejszych pracach prezentowanych w uniwersyteckiej Galerii Wozownia 1/5, zachęca do refleksji nad ciągle obecnym, ewoluującym, motywie-symbolu vanitas. Historyczny, dokumentacyjny aspekt fotografii zostaje przetworzony w prowokacyjny akt gry, gdzie element transmedialny stanowić może rodzaj komentarza do współczesnej kultury wizualnej.
Tytułowy Deadline to pojęcie oznaczające nieprzekraczalny termin – moment, w którym prowadzone działania urzeczywistniają się w miejscu i czasie. W korporacyjnej nowomowie określenie to jest powszechnie używane w znaczeniu finalizacji, zakończenia projektu. Jako tytuł wystawy Deadline oznacza balansowanie między pozycją obserwatora a uczestnika specyficznego spektaklu wizualnego, którego celem jest zwrócenie uwagi na nieuchronność przemijania, ale przede wszystkim stworzenie pola do dyskusji nad sposobami „oswajania” tematu za pomocą sztuki.
Integralną część wystawy stanowi program towarzyszący złożony ze spotkań i wykładu oraz panelu, które poruszają zagadnienia związane ze śmiercią. Przygotowaniem merytorycznym programu wydarzeń towarzyszących wystawie zajęła się dr Łucja Lange z Katedry Socjologii Sztuki, która naukowo zajmuje się zagadnieniami związanymi z doświadczeniami żałoby (Death Studies), utraty, dobrej śmierci.
dr hab. Tomasz Ferenc, profesor UŁ, kierownik Katedry Socjologii Sztuki w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego. Badawczo interesuje się antropologią i socjologią wizualną, studiami nad procesami migracyjnymi oraz biograficznie zorientowaną socjologią sztuki. Ostatnie publikacje: Zapisy pamięci. Historie Zofii Rydet (2020, z Karolem Jóźwiakiem i Andrzejem Różycki), Borderlands. Tensions on the External Borders of the European Union (2019, z Markiem Domańskim), redaktor tomu: Fotografia i szaleństwo (2017), współredaktor tomu Pomniki wojenne. Formy, miejsca, pamięć (2015). Okazjonalnie aktywny jako kurator i współtwórca wystaw fotograficznych.