O ile branże takie, jak: energetyka, transport czy przemysł odzieżowy od dawna są przedmiotem zainteresowania ze względu na znaczące oddziaływanie na środowisko, o tyle produkcja filmowa i telewizyjna nie była dotychczas kojarzona z nadmiernym zanieczyszczeniem środowiska. Jednak w dobie postępujących, negatywnych zjawisk klimatycznych, rosnącej ilości odpadów oraz ogólnej degradacji środowiska potrzeba dyskusji o tym, jak wspierać dalszy rozwój przy jednoczesnej dbałości o wymiar środowiskowy, jest silna w całym biznesie. Okazuje się, że tworzenie filmu, podobnie jak każdy inny rodzaj aktywności gospodarczej, wiąże się z emisjami i negatywnym oddziaływaniem na środowisko.
Porozumienie na rzecz zrównoważonej produkcji audiowizualnej to dokument, który powstał we współpracy z instytucjami na co dzień związanymi z filmem i reklamą, jak np.: Krajowa Izba Producentów Audiowizualnych, Stowarzyszenie Filmowców Polskich, gildie reżyserów i producentów, regionalne fundusze filmowe, a także Klub Producentów Reklamy i Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR. W materiale znaleźć można odniesienie do kluczowych procesów, jakie nieodłącznie towarzyszą tworzeniu materiałów audiowizualnych, którymi można zarządzać w przyjazny dla środowiska sposób.
Takich obszarów jest wiele. Wymienić warto choćby: transport, zaopatrzenie, sprzęt zdjęciowy, catering, materiały, promocję, dystrybucję, gospodarkę odpadami czy zużycie zasobów. W dokumencie zwraca się uwagę na konieczność strategicznego i systemowego działania. By było to możliwe, potrzebne jest wypracowanie zespołu mierników, dzięki którym każdy podmiot działający w branży będzie mógł dokonać ewaluacji swoich działań, określić miejsca, które wymagają większej uwagi i ustalać precyzyjne i mierzalne cele do osiągnięcia. Nie bez znaczenia jest też wsparcie ze strony instytucji finansujących, które systemem zachęt motywować będą te podmioty, które podejmą wysiłek zarządzania swoimi działaniami środowiskowymi. By zrównoważona zmiana była możliwa, trzeba poprzeć ją dobrą edukacją i dostępem do informacji. Producenci muszą wiedzieć co i jak wdrażać, żeby planowane działania miały nie tylko sens środowiskowy, ale również były realne do osiągnięcia. Efektem końcowym będą utrwalone nowe wzorce działania, które staną się elementem codziennej praktyki.
Możliwości kreowania zielonych zmian jest wiele. Na poziomie procesów związanych z pozyskaniem produktów i usług na potrzeby produkcji audiowizualnej oznacza to m.in.: wyznaczenie jasnych kryteriów środowiskowych, korzystania z dostawców lokalnych, podmiotów oferujących certyfikaty produktowe, będących na listach odpowiedzialnych i etycznych itp. W kwestii zużycia zasobów, w tym energii i wody, rozważyć należy współpracę z dostawcami, którzy kierują się polityką środowiskową i mającymi wyznaczone cele klimatyczne. W przypadku scenografii i kostiumów alternatywą może okazać się gospodarka obiegu zamkniętego, w tym wynajem z rynku obiegu wtórnego, korzystanie z materiałów przyjaznych środowisku, rezygnacja z plastiku. Do listy dopisać można ograniczanie marnotrawstwa jedzenia poprzez system planowania i dostaw cateringu oraz współpracę z organizacjami zajmującymi się „ratowaniem” jedzenia. Wspomniane przykłady dotyczą procesu produkcji, a po dodaniu do nich jeszcze działań prośrodowiskowych, jakie można wdrożyć na kolejnych etapach, w tym promocji i dystrybucji, widać skalę możliwości i potencjalnych korzyści dla środowiska.
Kluczowe w powodzeniu inicjatywy jest to, aby zaangażowało się w nią jak najwięcej różnorodnych podmiotów rynkowych. Zmiana, nawet najlepsza, jeśli dzieje się na niewielką skalę, nie pozwoli na osiągnięcie takich efektów, jak transformacja całej branży. Skala ma tutaj jeszcze jedno ważne znaczenie. Im więcej producentów będzie poszukiwało rozwiązań niskoemisyjnych i przyjaznych dla środowiska, tym więcej ofert takich rozwiązań pojawi się na rynku, a nawyk wyboru „zielonych” opcji się utrwali. Film dla klimatu to nowa era w historii kina, która właśnie się rozpoczęła.
Materiał: dr Agata Rudnicka, Wydział Zarządzania UŁ