Profesor Zofia Walter urodziła się 26 lipca 1930 r. w Brzezinach koło Łodzi. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w 1949 r. rozpoczęła studia wyższe na kierunku biologia Uniwersytetu Łódzkiego, na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Po ukończeniu studiów magisterskich została zatrudniona w 1955 r. na stanowisku asystenta w Katedrze Biochemii Uniwersytetu Łódzkiego. Cała działalność zawodowa Profesor Zofii Walter dydaktyczna i naukowa była związana od początku i nieprzerwanie aż do przejścia na emeryturę w 2002 r. z Uniwersytetem Łódzkim. W Katedrze Biochemii Pani Profesor wykonała pracę doktorską na temat „Kwasy rybonukleinowe struktur komórkowych trzustki”, którą obroniła 15 października 1963 r. Jej promotorem był prof. Antoni Dmochowski.
Siedem lat po doktoracie powstała praca habilitacyjna zatytułowana „Chemiczne i fizykochemiczne badania DNA limfocytów”. Po kolokwium habilitacyjnym wyjechała na roczny staż naukowy do znakomitego laboratorium CNRS w Strasburgu, kierowanego przez prof. Pierra Chambona. W swojej karierze naukowej odbyła jeszcze kilka innych staży zagranicznych, m.in. w Bułgarii, Czechosłowacji i ZSRR. Po powrocie z Francji Profesor Zofia Walter skupiła wokół siebie zespół osób interesujących się kwasami nukleinowymi w ówczesnym Instytucie Biochemii i Biofizyki Uniwersytetu Łódzkiego. Po otrzymaniu przez Nią tytułu profesora w 1983 r., zespół ten został przekształcony w Zakład Genetyki Molekularnej (1984 r.), a następnie w Katedrę Genetyki Molekularnej (1992 r.).
Badania i zainteresowania naukowe Profesor Zofii Walter dotyczyły głównie budowy i funkcji kwasów nukleinowych DNA i RNA. Łączna liczba publikacji Pani Profesor wynosi ponad 300 prac naukowych, wśród których można wyróżnić 115 prac eksperymentalnych, kilkadziesiąt komunikatów zjazdowych wygłoszonych na konferencjach krajowych i zagranicznych, prace przeglądowe, monografie i rozdziały w podręcznikach. Pani Profesor jest doświadczonym dydaktykiem i wychowawcą kadry naukowej. Kierowała ponad 100 pracami magisterskimi i była promotorem w 18 zakończonych przewodach doktorskich. Spośród Jej wychowanków 6 osób uzyskało stopień doktora habilitowanego, a pięć tytuł profesora. W 1993 r. Profesor Walter zorganizowała w Łodzi ogólnopolską konferencję zatytułowaną „Nauczanie biochemii i biotechnologii”, a przez wiele lat była organizatorem sesji na temat „Dydaktyka biochemii” na corocznych zjazdach Polskiego Towarzystwa Biochemicznego. Ponadto przygotowała trzy ogólnopolskie konferencje dedykowane prof. Antoniemu Dmochowskiemu na temat „Aktualne kierunki badań w biochemii i biotechnologii w ochronie środowiska i życia człowieka”.
W czasie swej kilkudziesięcioletniej pracy na Uniwersytecie Łódzkim Profesor Zofia Walter pełniła szereg ważnych funkcji, m.in. Prodziekana Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UŁ w latach 1975-1981 oraz zastępcy Dyrektora Instytutu Biochemii UŁ w latach 1987-1990. Była także wieloletnim kierownikiem Studium Doktoranckiego na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi, a następnie Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ. Od 1974 do 1983 r. kierowała Studium Doktoranckim Nauk Biologicznych, a w latach 1993-2002 Studium Doktoranckim Cytogenetyki, Genetyki Molekularnej i Radiobiologii.
Profesor Zofia Walter jest lub była członkiem wielu organizacji naukowych, w których pełniła ważne funkcje:
• Polskiego Towarzystwa Biochemicznego – Przewodnicząca Oddziału Łódzkiego w latach 1980-1986, członek Zarządu Głównego w latach 1986-1992 oraz Przewodnicząca Komisji Dydaktycznej Zarządu Głównego,
• Polskiego Towarzystwa Biofizycznego – Zastępca Prezesa Zarządu Głównego oraz Przewodnicząca Komisji Rewizyjnej Zarządu Głównego,
• Polskiego Towarzystwa Genetycznego, • Polskiego Towarzystwa Genetyki Człowieka,
• Łódzkiego Towarzystwa Naukowego – Przewodnicząca Komisji Biologicznej w Wydziale III Nauk Matematyczno-Przyrodniczych w latach 1994-2000 (dwie kadencje),
• European Environmental Mutagen Society.
Za swoją działalność naukową, dydaktyczną, wychowawczą i organizatorską Profesor Zofia Walter została uhonorowana kolejno: Nagrodą Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego (1971 r.), Złotą Odznaką ZNP (1973 r.), Złotą Odznaką UŁ (1974 r.), Złotym Krzyżem Zasługi (1976 r.), Medalem „Uniwersytet Łódzki w Służbie Społeczeństwa i Nauki” (1976 r.), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1980 r.), Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej (1980 r.), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984 r.), Medalem z okazji 50-lecia UŁ (1995 r.) oraz Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej (2001 r.). Ponadto otrzymała szereg Nagród Rektora Uniwersytetu Łódzkiego różnego stopnia.