Naukowiec UŁ prześledzi wzajemne zależności filozofii i medycyny. Spróbuje zrekonstruować to, co można nazwać filozofią medycyny Willisa.
"Filozofia medycyny jest dość nowym, poczytnym nurtem badań filozoficznych, związanych z pewnymi aspektami medycyny i próbą odpowiedzi na pytanie - do czego dąży medycyna, czym może się stać." - mówi mgr inż. M. Leszczyński, kierownik projektu.
I dodaje - "Będę czytał książki Willisa. Ciekawe byłoby zobaczyć, jakie miał przekonania metodologiczne. Twierdzi się, że ojcem nowożytnej medycyny jest Kartezjusz, a może okazać się, że ta medycyna ma więcej ojców - w tym Willisa właśnie. Przyjrzę się, jak jego filozofia wyglądała w odniesieniu do człowieka - jak tłumaczył, że ludzie są zdrowi czy chorzy. Co mówił w książkach filozoficznych, a co w biologicznych i najciekawsze: czy złoży się to w jedną całość, czy jego biologiczne myślenie jednak wygrywało?"
Magister Leszczyński przeanalizuje różne teksty Willisa, zarówno pod kątem filozoficznym, jak i biologicznym. Ten XVII-wieczny myśliciel był jednym z najważniejszych lekarzy nowożytności, twórcą neurologii, ale również przejawiał zacięcie filozoficzne. Efektem pracy mgr Leszczyńskiego będzie monografia o podstawach filozoficznych prac Willisa, razem z tłumaczeniem jego tekstów. Przygotowane artykuły po angielsku mogą również zainteresować zagranicznych badaczy.
W XVII w. związki medycyny i filozofii kojarzyły się z jedną osobą - Kartezjuszem. Uważał on, że ludzkie ciała to "automaty", a wszelkie inne organizmy traktował jako układy mechaniczne. Równolegle rozwijała się druga koncepcja, witalizm, w który wpisywały się poglądy Thomasa Willisa. Główne założenia nurtu, to rozumienie ciała nie tylko jako zlepka różnych substancji chemicznych, ale przede wszystkim - posiadającego "duszę materialną". Willis chciał "oddać" ludziom wolność w postaci duszy materialnej, która miała być po prostu definicją tego, co żyje. Magister M. Leszczyński mówi o nim -
"Jego poglądy mogą stanowić świadectwo epoki i brytyjskiego środowiska naukowego. Są też niewątpliwie ważnym punktem odniesienia dla wielu myślicieli i lekarzy-praktyków europejskich kolejnych epok. Ta, zapoczątkowana przez Kartezjusza i Thomasa Willisa, dyskusja jest kontynuowana w zmienionej formie przez współczesnych naukowców."
Thomas Willis miał bardzo oryginalne spojrzenie na to, czym jest organizm, właśnie dzięki pojęciu "duszy materialnej". Został jednak zapomniany, na tle epoki podkreślano dokonania innych myślicieli - Kartezjusza czy Williama Harveya, który opisał działanie układu krwionośnego. Willisa, tak jak wielu myślicieli w XVII w., interesowały relacje mózg-ciało, ciało-mózg. Uważany jest za pierwszego neurologa, który trafnie opisał odruch bezwarunkowy.
Projekt "Witalizm w nowożytnej filozofii medycyny - Thomas Willis i dusza materialna", realizowany jest w ramach konkursu PRELUDIUM 16 finansowanego z Narodowego Centrum Nauki. Całkowity budżet to 92 400, 00 zł. W ostatnim czasie Uniwersytet Łódzki otrzymał z NCN 21 grantów na łączną kwotę 14 991 502,00 zł.
Uniwersytet Łódzki to największa uczelnia badawcza w centralnej Polsce. Jej misją jest kształcenie wysokiej klasy naukowców i specjalistów w wielu dziedzinach humanistyki, nauk społecznych i ścisłych. UŁ współpracuje z biznesem, zarówno na poziomie kadrowym, zapewniając wykwalifikowanych pracowników, jak i naukowym, oferując swoje know-how przedsiębiorstwom z różnych gałęzi gospodarki. Uniwersytet Łódzki jest uczelnią otwartą na świat - wciąż rośnie liczba uczących się tutaj studentów z zagranicy, a polscy studenci, dzięki programom wymiany, poznają Europę, Azję, wyjeżdżają za Ocean. Uniwersytet jest częścią Łodzi, działa wspólnie z łodzianami i dla łodzian, angażując się w wiele projektów społeczno-kulturalnych.
Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/
Tekst źródłowy: mgr inż. Michał Gorzkiewicz
Redakcja: Centrum Promocji UŁ