Granty IDUB #UniLodz – nowe terapie dla osób z AZS

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest nawrotową chorobą zapalną skóry, której przyczyny i rozwój nie są jeszcze dobrze poznane. Wykorzystując innowacyjny model in vitro ludzkiej tkanki skóry, dr Marcin Włodarczyk z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ pracuje nad nową terapią AZS, opartą na preparatach o działaniu immunosupresyjnym (hamujących nadmierną reakcję zapalną). Dzięki badaniom w przyszłości może ulec znacznej poprawie komfort życia osób dotkniętych atopowym zapaleniem skóry.

AZS jest chorobą o podłożu genetycznym i wieloczynnikowej etiologii. W skali globalnej na AZS cierpi 3% populacji osób dorosłych i 25% dzieci. Fakt występowania tego schorzenia u 1/5 populacji świata pozwolił zaklasyfikować AZS do chorób cywilizacyjnych XXI wieku.

Ułatwienie terapii – skuteczne leczenie – poprawa komfortu życia

W Polsce, według badań epidemiologicznych, na AZS choruje około 4,7% dzieci w przedziale wiekowym 3-18 lat oraz 1,4% dorosłych. W miastach wskaźnik zapadalności wzrasta nawet do 9% dzieci.

Ze względu na przewlekły charakter i skomplikowaną patogenezę, terapia AZS jest bardzo trudna. Opiera się głównie na profilaktyce, leczeniu miejscowym i łagodzeniu objawów schorzenia. Ważnym elementem leczenia miejscowego jest odbudowa struktury bariery naskórkowej, która u chorych na AZS nie funkcjonuje prawidłowo, a przez to substancje drażniące i alergeny mają łatwiejszą drogę wnikania w głąb skóry i wywoływania reakcji zapalnej. 

W celu odbudowy funkcji barierowości skóry stosuje się specjalistyczne preparaty, zawierające ceramidy i lipidy, które wbudowują się w naskórek, przywracając prawidłowe uwodnienie warstwy rogowej. Aż u 13% pacjentów leczonych długotrwale takimi preparatami, obserwuje się silne reakcje alergiczne (Corazza M i wsp. Contact sensitization to corticosteroids: increased risk in long term dermatoses. Euro J Dermatol 2000; 10: 33-35).

Dr Marcin Włodarczyk podsumowuje:

Dlatego tak ważne jest podejmowanie badań mających na celu znalezienie alternatywnych terapii AZS. Realizacja projektu pozwoli mi również zapoznać się z efektywnymi sposobami przechodzenia od badań laboratoryjnych do działań aplikacyjnych. Wymienione efekty realizacji badań mogą być podstawą nowych wdrożeń w firmach farmaceutycznych, przygotowujących preparaty stosowane miejscowo u osób z AZS, a tym samym będą miały istotne znaczenie społeczne poprzez poprawę komfortu osób dotkniętych atopowym zapaleniem skóry.

By lepiej zrozumieć AZS

Niedostateczna wiedza na temat patogenezy AZS, niedoskonałość dostępnych modeli badawczych, które nie odtwarzają prawdziwego mikrośrodowiska ludzkiej tkanki skórnej oraz brak skutecznej terapii przyczyniły się do podjęcia badań proponowanych w projekcie IDUB. 

Tłumaczy dr Marcin Włodarczyk:

Wymiernym efektem tych badań będzie lepsze zrozumienie patogenezy AZS, wyjaśnienie podłoża reakcji odpornościowej i patologicznej w tkance skórnej objętą stanem chorobowym. Dzięki opracowaniu modelu in vitro ludzkiej tkanki skórnej, w przyszłości możliwa będzie ocena właściwości nowokonstruowanych biopreparatów przydatnych w immunoterapii AZS.

Nowatorskie metody badań kluczem do radzenia sobie z AZS

Projekt realizowany będzie we współpracy z dr Katarzyną Nawrotek z Wydziału Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej, gdzie opracowany zostanie nowatorski sposób „kontrolowanego” dostarczania modulatorów, za pomocą biodegradowalnego nośnika polimerowego. 

Mówi dr Marcin Włodarczyk:

Komórki układu odpornościowego są w naszym organizmie. Białka modulatorowe, które będę badać mają za zadanie wyhamować nadmierną reakcję zapalną w skórze objętej AZS.

Projekt „Regulacja patologicznej aktywności zapalnej makrofagów tkankowych z zastosowaniem mikrosferycznego systemu dostarczania modulatorów epigenetycznych – postęp w opracowaniu immunoterapii atopowego zapalenia skóry” realizowany jest w ramach projektu finansowanego z konkursu IDUB #UniLodz dla młodych badaczy. 

Dr Marcin Włodarczyk - doktor w dziedzinie nauk biologicznych, w dyscyplinie mikrobiologia, w zakresie specjalności immunologia. Od 2015 roku zatrudniony w Katedrze Immunologii i Biologii Infekcyjnej Wydziału BiOŚ na stanowisku adiunkta badawczo-dydaktycznego. Aktualnie adiunkt badawczy (wykonawca) w projekcie „Wielofunkcyjne kompozyty aktywne biologicznie do zastosowań w medycynie regeneracyjnej układu kostnego” (w ramach konkursu TEAM-NET Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej finansowanego ze środków Unii Europejskiej, Działanie 4.4 POIR - Zwiększanie potencjału kadrowego, sektora B+R, Inteligentny Rozwój). Stypendysta programu „Doktoranci Regionalna Inwestycja w Młodych naukowców -Akronim D-RIM” współfinansowanego przez UE ze środków EFS w ramach PO KL, Priorytet VIII, Poddziałanie 8.2.1. 38/S/10. Uczestnik staży zagranicznych (Belgrad, Serbia; Monachium, Niemcy; Tyler, USA, Linköping/Sweden) oraz licznych szkoleń naukowych (SKILLS FnP). Współautor artykułów oryginalnych i przeglądowych z listy JCR (Int J Mol Sci 2017, 2019, 2020; PLoS One 2017, 2019; Int J Toxicol 2018) oraz doniesień konferencyjnych na konferencjach krajowych i zagranicznych. Członek Komitetów Organizacyjnych konferencji naukowych o zasięgu międzynarodowym (MIKROBIOT) i krajowym (Mikrostudent). Członek Polskiego Towarzystwa Mikrobiologów oraz FEMS (Federation of European Microbiological Societies). Jego zainteresowania naukowe obejmują następujące zagadnienia: mikrobiologia kliniczna, immunologiczne i molekularne podłoże interakcji patogen-gospodarz, obrazowanie komórek, cytometria przepływowa, badania in vivo na modelach zwierzęcych.

IDUB #UniLodz to konkursy grantowe, w ramach których Uniwersytet Łódzki finansuje pomysły badawcze swoich naukowców i doktorantów. Poprzez wspieranie ich w uprawianiu dobrej nauki uczelnia realizuje strategię dążenia do doskonałości badawczej we wszystkich dziedzinach i dyscyplinach. Konkursy służą także umiędzynarodowieniu - rozwijaniu i zacieśnianiu współpracy Uniwersytetu z badaczami z zagranicy. W ramach grantów skierowanych do naukowców spoza UŁ do zespołu dołączają doświadczeni i młodzi badacze. Sprzyja to fuzji doświadczeń i podnoszeniu potencjału naukowego uczelni, wspiera nawiązywanie kontaktów i mobilność pracowników. 

Granty są finansowane w ramach zwiększonej o 2% subwencji dla uczelni, które w 2019 roku przystąpiły do konkursu Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza (IDUB). Uniwersytet Łódzki będzie otrzymywał dodatkowe środki na badania naukowe do 2026 roku. Wewnętrzne konkursy grantowe są realizowane od 2020 roku.

Więcej na stronie UŁ.

 

Tekst: dr Marcin Włodarczyk, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska UŁ
Redakcja: Centrum Promocji UŁ

Dołącz do grupy DOBRA NAUKA na Facebooku i dziel się wiedzą!